قاچاق سنگین زعفران در پی ضعف نظارت

ایران به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران در دنیا می‌تواند ارزآوری قابل‌توجهی را از حیث صادرات این محصول ارزشمند داشته باشد؛ این در حالی است که متاسفانه طی سال‌های اخیر، شرایط‌‌‌ تحریم صادرات رسمی ‌‌‌این محصول را با چالش‌‌‌هایی روبه‌رو کرده که استمرار قاچاق و تجارت چمدانی روند آینده تولید را دچار چالش می‌کند، چراکه بخش اعظم زعفران به بازارهای هدف صادر می‌شود.

شنبه 1404/03/17 01:36 دسته بندی: اخبار صنایع غذایی کد خبر: 27187

کاهش صادرات رسمی زعفران

در همین رابطه نایب رئیس شورای ملی زعفران گفت: بنابر آمار گمرک، صادرات زعفران نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش معناداری داشته و این به آن معناست که به میزان کاهش صادرات رسمی‌‌‌ و حتی بیشتر، زعفران از کشور قاچاق شده است. غلامرضا میری ادامه داد: عمدتا زعفران‌‌‌های با کیفیت پایین از کشور قاچاق می‌شود که به‌‌‌رغم نامه‌‌‌نگاری و پیگیری‌‌‌های مکرر، ترتیب اثری داده نمی‌شود، اما به طور کلی این مشکلات ناشی از بازگشت ارز حاصل از صادرات است. وی تاکید کرد: برآوردها حاکی از آن است که ماهانه ۱۰ تن زعفران به بازارهای هدف قاچاق می‌شود، در حالی که اگر این میزان به صادرات رسمی ‌‌‌اضافه شود، با احتساب صادرات هرکیلو زعفران با نرخ ۱۵۰۰ دلار، ارزآوری قابل‌توجهی خواهیم داشت. این درحالی است که با استمرار روند فعلی بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور نه‌تنها قاچاق کاهش نمی‌‌‌یابد، بلکه میزان آن روز‌به‌روز افزایش می‌‌‌یابد.

شرط برچیده شدن بساط قاچاق زعفران

میری با اشاره به اینکه بساط قاچاق زعفران با رفع موانع صادراتی به طور کامل برچیده می‌شود، افزود: با رفع موانع صادراتی دیگر انگیزه‌‌‌ای برای قاچاق زعفران به بازارهای هدف وجود ندارد، در حالی که اکنون قاچاق هرکیلو زعفران ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان سود در بردارد. بدیهی است کشاورزان به‌‌‌دلیل منافع حاصل از قاچاق نه‌تنها دست از این موضوع بر‌نمی‌‌‌دارند، بلکه با اتخاذ برنامه مدون، میزان قاچاق و کشورهای هدف را افزایش می‌دهند.

نایب رئیس شورای ملی زعفران ادامه داد: گرچه صادرات چمدانی و سوغاتی در برابر قاچاق رقم‌‌‌ چندانی نیست، اما از نظر قانونی اشکال دارد. هرچند میزان تجارت چمدانی نمی‌تواند بر بازار کشوری که ۳۰ تا ۴۰ تن واردات زعفران دارد، اثر بگذارد اما قاچاق زعفران به‌‌‌دلیل عرضه با قیمت‌های پایین ۱۰۰‌درصد بازار را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

وی با بیان اینکه ۸۰‌ تا ۸۵ درصد زعفران تولیدی صادر می‌شود، گفت: بنابر آمار ۱۵ تا ۲۰‌درصد زعفران در بازار داخل مصرف می‌شود که با رفع موانع، صادرکنندگان می‌توانند برنامه‌ریزی مدونی برای صادرات داشته باشند. چراکه ظرفیت‌ هزار تنی برای بسته‌‌‌بندی زعفران ایجاد شده که براین اساس با رفع موانع در آینده نه‌چندان دور ارزآوری یک میلیارد دلاری خواهیم داشت.

کاهش ۱۰۰ تنی صادرات زعفران طی ۴ سال

همچنین حسین زینلی، مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد در این‌باره گفت: بحث قاچاق زعفران و دیگر کالاها وجود دارد. گرچه دولت تلاش کرده تا موانع برطرف شود، اما قاچاق این محصول نگرانی‌هایی برای صادرکنندگان در برداشته که امیدواریم با اتخاذ برخی سیاست‌‌‌ها مرتفع شود.

وی با بیان اینکه به طور متوسط پتانسیل حداقل تولید ۵۰۰ تن زعفران در کشور وجود دارد، افزود: بنابر آمار صادرات زعفران تولیدی به ۶۰ کشور دنیا انجام می‌شود، اما عمده آن به ۱۰ کشور است. هرچند طبق آمار سالانه حدود ۸۰ تا ۸۵‌درصد و در برخی مواقع ۹۰‌درصد زعفران تولیدی صادر و بقیه در داخل مصرف می‌شود، هرچند ارزش واقعی مدنظر هیچ‌گاه به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران وارد کشور نشده است. آمارها حاکی از آن است که میزان صادرات سال گذشته نسبت به سال ۹۹، ۱۰۰ تن ناشی از رونق قاچاق کاهش داشته که استمرار این روند می‌تواند به جایگاه بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران در بازارهای هدف آسیب بزند.