ناکامی طرح خرید برنج سنواتی به‌‌‌دلیل بدعهدی دولت

تلاطم در بازار برنج به‌‌‌دلیل آشفتگی تصمیمات

به دنبال تصمیمات غیرکارشناسی در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در حوزه واردات برنج خارجی و مدیریت بازار برنج ایرانی، بازار این محصولات با چالش‌‌‌هایی جدی روبه‌رو شد که نتیجه آن افزایش قیمت برنج ایرانی و در نتیجه رکود بر این بازار بود. دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌‌‌کنندگان برنج ایران با انتقاد از متعهد نبودن دولت نسبت به فعالان صنعت برنج با یادآوری لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج از سوی دولت دوازدهم در سال ۱۴۰۰ به‌‌‌دلیل کمبود برنج در بازار، اظهار کرد: دولت سیزدهم این تصمیم را نقض و واردات را متوقف کرد و کاهش واردات و کمبود برنج در بازار موجب شد تا قیمت برنج افزایش پیدا کند و برنج ایرانی جهش قیمت بیش از سه برابری را تجربه کرد.

یک شنبه 1404/09/23 16:16 دسته بندی: اخبار صنایع غذایی کد خبر: 11384

سردرگمی در تصمیمات

به گزارش «ایلنا»، مسیح کشاورز ادامه داد: البته اتخاذ سیاست‌‌‌های اشتباه در سال ۱۴۰۱ ادامه پیدا کرد و این بار برخلاف هشدار بخش خصوصی مبنی بر اعمال ممنوعیت فصلی واردات برنج به‌‌‌دلیل افزایش واردات، دولت از تکرار تجربه اشتباه سال گذشته نگران شد و ممنوعیت‌ها را لغو کرد و افزایش واردات، رکود در بازار برنج ایرانی را تشدید کرد. کشاورز با یادآوری جهش ۳۰۰ درصدی قیمت برنج ایرانی طی دو سال گذشته افزود: این شرایط حاصل سیاست‌‌‌های اشتباه دولت و منفعت‌‌‌طلبی دلالانی بود که برای تحقق منافع خود از مسیر گران‌فروشی به تمامی ذی‌نفعان برنج ایرانی از شالیکار و تولیدکننده تا واحدهای صنفی و مصرف‌کننده، ظلم کردند.

طرح ناکام خرید برنج سنواتی

وی تصریح کرد: در آغاز سال ۱۴۰۲ با شروع به کار انجمن تولیدکنندگان و تامین‌‌‌کنندگان برنج ایرانی، شرکت‌های بزرگ عضو انجمن با اجرای طرح خرید برنج‌های سنواتی به‌‌‌صورت مستقیم از کشاورزان و توزیع بی‌‌‌واسطه برنج ایرانی به درخواست برخی استانداران استان‌‌‌های برنج‌‌‌خیز و پس از آن وزیر جهادکشاورزی، موفق شدند قیمت این محصول را به میزان قابل‌توجهی تنظیم و بازار را از رکود خارج کنند و پس از آن تقریبا تمامی محصولی که روی دست کشاورزان مانده بود به بازار عرضه شد.

کشاورز با بیان اینکه استمرار این طرح، مستلزم حمایت از رونق بازار برنج ایرانی در تمامی سال‌های زراعی آینده بود، اظهار کرد: موفقیت این طرح موجب شد تا دولت تعیین سهم از واردات در مقابل مشارکت در خرید را به عنوان امتیازی برای شرکت‌های مشارکت‌‌‌کننده در این طرح در نظر بگیرد، اما متاسفانه پس از تهیه دستورالعمل این طرح مداخله ارگان‌‌‌های مختلف و عدم‌ارائه گزارش و تایید میزان مشارکت از سوی استانداری مازندران و جهاد استان و وزارت جهاد کشاورزی موجب شد تا وعده‌‌‌ها هیچ زمان تحقق نیابد. دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌‌‌کنندگان برنج ایران تاکید کرد: برداشت بخش خصوصی از این رفتار دولتمردان این است که حمایت مقطعی از طرح با هدف رفع تکلیف انجام شده است و با بهبود وضعیت نسبی بازار و رفع خطر ورشکستگی شالیکاران و کارخانه‌‌‌ها، زحمات بخش خصوصی را نادیده گرفتند.

وی با اشاره به اینکه شرکت‌های بخش خصوصی در طرحی مشارکت کردند که هیچ پیشینه‌‌‌ای از آن وجود نداشت و ممکن بود بخش زیادی از سرمایه خود را از دست بدهند، اظهار کرد: شرکت‌های عضو انجمن برای حمایت از صنعت مظلوم برنج کشور ورود کردند و با قبول زحمات زیاد و سود بسیار کم و دیگر مشکلات، این طرح به بهترین نحو انجام گرفت و همه ذی‌نفعان از شالیکار تا مصرف‌کننده از آن منتفع شدند.

افزایش بی‌‌‌اعتمادی بخش خصوصی

کشاورز با بیان اینکه در سال جدید زراعی، زمزمه‌‌‌هایی در خصوص اجرای دوباره طرح مشارکت خرید برنج فصل جدید زراعی از سوی مسوولان استانی شنیده می‌شود، گفت: متاسفانه بدعهدی دولت برای حمایت از بخش خصوصی موجب شد تا اعضای انجمن هیچ انگیزه‌‌‌ای برای مشارکت دوباره در این طرح نداشته باشند و به واقع بی‌‌‌توجهی عمدی یا سهوی مسوولان استانی و وزارت جهاد کشاورزی و ارگان‌های ذکر شده در دستورالعمل نحوه مشارکت تنظیمی وزارت جهاد کشاورزی، موجب شد تا دلالان خود را حاکم این بازار دانسته و با سودای ارزان‌‌‌ خریدن و گران‌فروشی، منافع خود را تامین‌شده بدانند.

وی با تاکید بر اینکه صنعت برنج و همه ذی‌نفعان آن مظلوم واقع شده‌اند، اعلام کرد: به نظر می‌رسد برای ایجاد انگیزه در شرکت‌های بخش خصوصی و مشارکت دوباره در این طرح، نیاز است تا مدیران ارشد دولت فراتر از مسوولان استانی و وزارت جهادکشاورزی ورود کنند تا ضمن بررسی عملکرد عوامل مجریان و برخورد با آنان، تعهدات‌‌‌شان را به شرکت‌های بخش خصوصی انجام داده و برای ادامه، ضمانت‌‌‌های اجرایی لازم را ارائه کنند.

بی‌‌‌توجهی به نظرات کارشناسی

کشاورز با بیان اینکه دوره ممنوعیت فصلی واردات در حالی آغاز شده است که از ۲۰۰‌هزار تن ثبت‌سفارش در تیرماه فقط ۱۰۰‌هزار تن وارد شد‌‌‌ه ‌‌‌است، گفت: در چهار ماه ابتدایی سال مجموعا ۳۸۰‌هزار تن برنج وارد شده است که نسبت به زمان مشابه سال قبل، این روند کاهشی بوده است و متاسفانه هیچ توجهی به پیشنهادهای بخش خصوصی مبنی بر حداقل ۶۰۰‌هزار تن واردات قبل از دوره ممنوعیت یا کاهش دو ماهه دوره ممنوعیت نشده است.

وی با ابراز نگرانی از اینکه نادیده گرفتن نظر بخش خصوصی، همواره هزینه زیادی را به صنعت برنج، بازار و مصرف‌کننده تحمیل کرده است، تصریح ‌‌‌کرد: با کمبود برنج خارجی در بازار و افزایش قیمتی که اجتناب‌‌‌ناپذیر است، بیشترین لطمه و آسیب متوجه برنج ایرانی می‌شود؛ چراکه افزایش قیمت‌ها متوجه برنج ایرانی هم می‌شود و هرچه این افزایش قیمت بیشتر باشد، متعاقبا تقاضا برای این محصول روندی نزولی داشته و از یک جا به بعد نمودار شاخص رکود، شیب تندی پیدا می‌کند و به سمت نقطه تهدید به نابودی برنج ایرانی حرکت می‌کند.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌‌‌کنندگان برنج ایران در پایان متذکر شد: تجربه نشان داده که هر جا دولتمردان دیدگاه و نظرات کارشناسی بخش خصوصی را در سیاست‌‌‌سازی‌‌‌ها و تصمیم‌گیری‌‌‌ها لحاظ کرده‌‌‌‌اند، میزان آسیبی که متوجه صنعت، بازار و مصرف‌کننده برنج شده، به حداقل رسیده است.