تعرفه‏‌های ترامپ رشد اقتصادی را تهدید می‏‌کنند؛

سایه رکود تورمی در آمریکا

یک شنبه 1404/03/18 23:26 دسته بندی: اقتصاد ایران کد خبر: 45439

بر اساس گزارش رویترز، بازگشت احتمالی رکود تورمی که می‌تواند برخی طبقات دارایی را تحت فشار قرار دهد، چندین بار طی ۵۰ سال گذشته مطرح شده است، اما هیچگاه به صورت یک تهدید واقعی برای پرتفوی سرمایه‌گذاران بروز نکرده است. اگرچه هنوز اقتصاددانان و مدیران سبدهای دارایی آماده نیستند که اعلام کنند این بار فرق می‌کند، اما این سناریوی ترسناک در هفته‌های اخیر به‌عنوان یک «ریسک کلیدی» در میان سرمایه‌گذاران مطرح شده است، با توجه به اینکه چشم‌انداز جنگ‌های تجاری و تعرفه‌های سنگین بر آینده رشد اقتصادی آمریکا سایه افکنده است.

به گفته مدیر پرتفو استراتژی‌های درآمد ثابت شرکت مدیریت سرمایه برندی واین گلوبال، «رکود تورمی به‌عنوان یک احتمال دوباره پدیدار شده است، زیرا با سیاست‌هایی روبه‌رو هستیم که می‌توانند به تقاضای مصرف‌کننده آسیب بزنند، در‌حالی‌که مقاومت فشارهای تورمی توانایی فدرال رزرو برای مانور دادن را محدود کرده است.» او افزود، در واقع دیگر احتمال وقوع رکود تورمی ناچیز نیست. یکی از قطعات پازل رکود تورمی، فشارهای قیمتی است که آرام نمی‌گیرند. اوایل ماه جاری مشخص شد که نرخ تورم در مقابل تلاش‌ها برای کاهش بیشتر آن مقاومت قابل‌توجهی نشان می‌دهد، به طوری که داده‌های دولتی حاکی از آن بود که قیمت‌های مصرف‌کننده در ژانویه با سریع‌ترین سرعت از اوت ۲۰۲۳ رشد کرده‌اند و نرخ سالانه تورم به ۳درصد افزایش یافته است.

قطعه دیگر این پازل، یعنی رشد اقتصادی آمریکا، نیز وضعیت بلاتکلیفی دارد، با توجه به اینکه تعرفه‌های ترامپ ممکن است باعث تشدید فشارهای قیمتی شده و تعادل فعلی شرایط اقتصادی را بر هم بزنند. به گفته استراتژیست سرمایه‌گذاری شرکت مدیریت دارایی اینویتر کپیتال، «آنچه بیش از ریسک تورم ما را نگران می‌کند، رکود تورمی است.» «با چسبندگی پایه تورم مواجه هستیم، اما فراتر از آن تعرفه‌ها پتانسیل آن را دارند که به صورت مالیات علیه مصرف‌کنندگان عمل کرده و بر سودآوری و رشد اقتصادی فشار آورند و در نتیجه موجب کند شدن حرکت اقتصاد شوند.»

واگرایی انتظارات

نظرسنجی بنک آو امریکا از مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری جهانی که سه‌شنبه منتشر شد، نشان می‌دهد نسبت سرمایه‌گذارانی که انتظار وقوع رکود تورمی (که از نظر این بانک به صورت رشد اقتصادی پایین‌تر و تورم بالاتر از روند بلندمدت تعریف می‌شود) طی یک سال آینده را دارند، در بالاترین سطح در ۷ماه گذشته قرار دارد. در همین حال، براساس همین نظرسنجی سرمایه‌گذاران وقوع یک جنگ تجاری را یک ریسک با احتمال پایین در نظر می‌گیرند و نسبت به روند بازار سهام خوش‌بین هستند. ترامپ در‌حالی‌که اعمال تعرفه بر واردات از کانادا و مکزیک را برای یک ماه از ابتدای فوریه به تعویق انداخته است، تعرفه جدید ۱۰درصدی بر همه کالاهای وارداتی از چین در نظر گرفته و اعلام کرده است که همه واردات فولاد و آلومینیوم به آمریکا مشمول تعرفه می‌شود. او همچنین تیم اقتصادی خود را مامور کرده است که برای اعمال تعرفه‌های متقابل علیه هر کشوری که بر واردات از آمریکا عوارض وضع کند، برنامه‌ریزی کنند.

ترامپ همچنین برنامه دارد که این هفته اعمال تعرفه‌های ۲۵درصدی بر واردات خودرو، تراشه و محصولات دارویی را اعلام کند. با‌این‌حال، برخی سرمایه‌گذاران معتقد هستند که هرگونه آسیب تعرفه‌ها به رشد اقتصادی گذرا خواهد بود. به گفته مدیر خدمات دارایی شرکت مدیریت سرمایه کپیتال گروپ، در افق بلندمدت‌تر تعرفه‌ها حتی ممکن است با تقویت صنایعی که از رقابت کمتر با بازیگران جهانی منتفع می‌شوند، به بهبود رشد اقتصادی کمک کنند؛ اما از طرف دیگر، اثر اولیه آنها می‌تواند فشارهای قیمتی را افزایش دهد. به گفته او، «واقعیت احتمالا در جایی بین این دو سناریو خواهد بود.»

او افزود با در نظر گرفتن تعرفه‌های جدید، کپیتال گروپ پیش‌بینی می‌کند میانگین بازده اوراق خزانه ۱۰ساله در یک افق ۲۰ساله در حدود ۳.۹درصد باشد، که از پیش‌بینی ۳.۷درصدی سال گذشته این موسسه بالاتر است. در سال ۲۰۲۲ نیز احتمال بروز رکود تورمی منشا نگرانی شده بود. در آن زمان تورم جهش یافته و قیمت اوراق بدهی و سهام سقوط کرده بود. اما در نهایت با فروکش کردن سطح عمومی قیمت‌ها و تاب‌آوری رشد اقتصادی، سناریوی بدبینانه تحقق پیدا نکرد. بسیاری بر این باورند که اقتصاد آمریکا بار دیگر از رکود تورمی در امان خواهد ماند.تورم هسته اکنون در حدود ۳درصد است که بسیار پایین‌تر از سطوحی است که در دهه ۷۰ تجربه شد. در آن دهه میانگین نرخ تورم هسته در حوالی ۷درصد قرار داشت. این بار انتظارات تورمی اصطلاحا «لنگر» شده است، به این معنا که با انتشار هر داده اقتصادی، تصویر بلندمدت تورم دچار نوسان شدید نمی‌شود.

با این وجود، اقتصاددان ارشد موسسه خدمات مالی مودیز آنالیتیکس هشدار می‌دهد که ممکن است بازار ریسک رکود تورمی را دست‌کم گرفته باشد. به گفته او، چشم‌انداز اخراج گسترده کارگران بدون ویزا و مدارک کاری به‌عنوان یکی از وعده‌های ترامپ می‌تواند سوخت شعله‌ور شدن مجدد تورم را فراهم کند. او معتقد است «تعرفه‌ها و اخراج (مهاجران) دستورالعملی است برای افزایش تورم و تضعیف رشد اقتصادی، که هر دو شوک منفی در سمت عرضه محسوب می‌شوند.»

مدیر استراتژی گروه بانکداری بی‌ان‌پی پاریبا بر این باور است که بازار طی ۶ ماه گذشته با تمرکز بر سیاست‌های حامی رشد اقتصادی ترامپ، دچار «خوش‌خیالی» شده است. او به سرمایه‌گذارانی که نگران شکل‌گیری رکود تورمی هستند توصیه می‌کند اوراق خزانه دوساله را که ممکن است به دلیل تورم بالا با افت قیمت مواجه شوند، عرضه کنند و اوراق خزانه ۱۰ساله را که در صورت تحقق سناریوی کاهش رشد اقتصادی منتفع می‌شوند، خریداری کنند. استقبال چشمگیر از طلا نیز که در روزهای گذشته قیمت آن رکوردهای تاریخی جدیدی را ثبت کرده است، نشان‌دهنده نگرانی برخی سرمایه‌گذاران است؛ ‌با توجه به اینکه فلز زرد یکی از دارایی‌هایی است که در فضای رکود تورمی ارزش خود را حفظ می‌کند. به گفته کارشناسان، دارایی‌های نقدی مانند ابزارهای درآمد ثابت نیز می‌توانند یکی دیگر از برندگان در صورت وقوع رکود تورمی باشند.