سیاستگذاری‌های ناکام و انتظارات؛

چرا داشتن برنامه اقتصادی در زمان بهبود انتظارات اهمیت دارد؟

یک شنبه 1404/01/31 13:35 دسته بندی: اقتصاد ایران کد خبر: 52039

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در یک سال اخیر، سیاستگذاران کشور دست به اقدامات مختلفی برای کنترل سطح قیمت‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی در کشور زدند. مجلس وزیر اقتصاد را استیضاح و او را برکنار کرد، سازمان بورس اقدام به تغییر دامنه نوسان کرد، بانک مرکزی اقدام به حذف دلار ۲۸۵۰۰ تومانی کرد؛ اما هیچ‌کدام از این اقدامات منجر به کاهش قیمت دلار یا بهبود وضعیت اقتصاد نشد. این در حالی است از زمان آغاز مذاکرات، روند مثبتی در تمام بازارها شکل گرفته است.

دلار طی یک هفته اخیر با کاهشی حدود ۲۰درصدی روبه‌رو شده است. به نظر می‌رسد در شرایط فعلی ریسک سیاسی به‌شدت بر بازارها اثرگذار است و این مسأله امکان اثرگذاری ابزارهای سیاستی را کاهش داده است.

در‌ حال‌حاضر اصلاح سیاست خارجی در کوتاه‌مدت اثر مثبتی بر انتظارات تورمی داشته است؛ با‌این‌حال، تغییر ندادن روندهای سیاستگذاری پس از اصلاح سیاست خارجی، نمی‌تواند در بلندمدت نتیجه‌ای مطلوب داشته باشد.

سیاستگذاری‌های ناکام و انتظارات

در یک سال اخیر، تحولات گسترده‌ای در فضای اقتصادی ایران رخ داده است. نهادهای تصمیم‌گیر و اجرایی تلاش کردند با استفاده از ابزارهای مختلف، وضعیت بازارها را بهبود ببخشند. استیضاح و برکناری وزیر اقتصاد توسط مجلس، تغییر در دامنه نوسان بورس توسط سازمان بورس، و حذف دلار ۲۸۵۰۰تومانی توسط بانک مرکزی تنها بخشی از این تلاش‌ها بودند.

با این‌ حال، هیچ‌یک از این اقدامات منجر به کاهش پایدار قیمت دلار یا بهبود ملموس وضعیت اقتصادی نشد. علت اصلی این ناکامی، نادیده‌گرفتن نقش انتظارات و ریسک‌های ساختاری در اقتصاد بود.

در همین حال، آغاز مذاکرات سیاسی باعث ایجاد تحول در بازارها شد و فضای امید به آینده در میان فعالان اقتصادی شکل گرفت. این تغییر نشان داد در اقتصاد ایران، انتظارات مهم‌ترین عامل در تعیین مسیر تحولات اقتصادی هستند، و ابزارهای سیاستی در شرایط بی‌ثباتی نمی‌توانند نقش خود را ایفا کنند.

در چنین فضایی، اهمیتِ داشتن برنامه اقتصادی منسجم بیش از پیش احساس می‌شود. بهبود انتظارات مانند فرصتی طلایی است که اگر از آن بهره‌برداری نشود، به‌سرعت از دست خواهد رفت. بدون برنامه، حتی انتظارات مثبت نیز شکننده هستند؛ بنابراین لازم است که سیاستگذار هم‌زمان با بهبود فضای سیاسی، برنامه‌ای جامع برای استفاده از این فضای روانی تدوین کند.

این برنامه باید شامل سیاست‌های هماهنگ پولی، مالی، ارزی و تجاری باشد تا بتواند انتظارات مثبت را به واقعیت اقتصادی تبدیل کند. در غیر این صورت، جایگزینی موج جدید بی‌اعتمادی به جای امید فعلی، محتمل خواهد بود.

مشروح گزارش را اینجا بخوانید.