روزنامه شماره ۶۲۹۲
شنبه 1404/09/15 23:02 دسته بندی: اخبار صنعت و معدن کد خبر: 56412مترجم: سارا نصیری: پس از یک دهه رشد بیوقفه، مسیر آینده خلق ارزش در صنایع جهان با تردیدها و فرصتهای تازهای همراه شده است. دادههای منتشرشده از سوی گروه مشاوره بوستون در گزارش «ردهبندی ارزشآفرینان سال۲۰۲۵» نشان میدهد که باوجود بحرانهای ژئوپلیتیک، همهگیری جهانی و نوسانات بازار، برخی از صنایع سنتی توانستهاند خود را با تحولات جدید تطبیق دهند و در کنار فناوری، بازیگرانی نو در عرصه خلق ارزش شوند.
این گزارش، با تحلیل بیش از ۲۳۰۰ شرکت در ۳۵ صنعت، روندهای گذشته را بررسی کرده و تصویری از آینده ترسیم میکند؛ آیندهای که در آن پایداری، انعطافپذیری و درک دقیق از متغیرهای کلان اقتصادی، رمز بقا و رشد خواهند بود.
مروری بر روند پنجساله خلق ارزش
نرخ بازده کل سهام در بازارهای جهانی در طول سالهای 2020 تا 2024 بهطور میانگین 9.8درصد بود. عددی که از میانگین 5 ساله دوره قبل نیز بالاتر بوده است.
رقمی که نشان میدهد، بازارها، با وجود چالشهای عمده نظیر کووید-19 و اصلاح قمیتی سال2022، همچنان توانایی تولید ارزش را حفظ کردهاند. مرور پنج ساله خلق ارزش توسط گروه مشاوره بوستون حاکی از آن است که عملکرد قوی بازار فقط محدود به بخش فناوری نبوده است.
در واقع شرکتهای برتر در تمام 35صنعت مورد بررسی، بهطور متوسط عملکردی بهتر از میانگین بازار داشتهاند؛ موضوعی که حکایت از پویایی گستردهتر در خلق ارزش دارد.
در تمامی صنایع مورد مطالعه در هر پنج گزارش سالانه اخیر گروه BCG، سه بخش فناوری که شامل سختافزار، نرمافزار و خدمات فناوری اطلاعات و قطعات الکترونیک، در میان ده صنعت برتر از نظر نرخ بازده کل سهام قرار داشتهاند.
بخش سختافزاری تاجایی خودنمایی کرد که درخشانتر از سایرین با شتاب به سمت رشد حرکت کرده، موضوعی که بهاحتمال زیاد تحت تاثیر رشد هوش مصنوعی است.
در این میان صنایع سنتی نیز خودی نشان داده و در میان صنایع برتر قد علم کردند؛ صنایعی همچون خودروسازی، نفت و گاز، فلزات، ماشین آلات، معادن، ساختوساز و صنایع دفاعی. این صنایع با بهبود ارزش بازار خود در این دوره ثابت کردند که داستان خلق ارزش تنها به نوآوری فناورانه محدود نیست. این صنایع معمولا برای سرمایهگذاران جذابیت ندارند؛ اما در این دوره بهعلت ارزشگذاری پایینتر و فرصتهای رشد مغفول مانده، سبب شده تا در مقایسه با دوران قبل، جذابتر جلوه کنند.
از طرفی، بخش سلامت با توجه به همهگیری کرونا در دوره مورد بررسی، با افت مواجه شده است. برای نمونه، شرکتهای داروسازی بزرگ که قبل از پاندمی در رده دوم عملکرد قرار داشتند، در سال ۲۰۲۵ به رتبه ۲۹ از ۳۵ سقوط کردهاند.
سهم جغرافیایی در خلق ارزش
سهم جغرافیای هر منطقه از خلق ارزش متفاوت است، برای مثال شرکتهای منطقه آسیا و اقیانوسیه با وجود تشکیل تنها ۴۰درصد از پایگاه داده، موفق به کسب ۶۸جایگاه از ۱۰۰شرکت برتر ارزشآفرین شدهاند.
هند با 29شرکت در بین 100شرکت برتر و در کسب این جایگاه، نقش کلیدی دارد. بهطور کلی آسیا در سه صنعت قطعات خودرو، کالاهای با دوام مصرفی وشیمیایی، رتبه یک تا 10 شرکتهای برتر جهان را به خود اختصاص داده است. حتی با گسترش تحلیل تا سهماهه نخست۲۰۲۵، برتری نسبی این منطقه همچنان پابرجاست.
در مقابل، آمریکای شمالی با وجود سهم ۳۸درصدی از دادهها، تنها ۲۸ جایگاه در میان ۱۰۰ شرکت برتر را بهدست آورده که نسبت به سال قبل کاهشی محسوس داشته است. اروپا نیز با تنها سه شرکت در فهرست ۱۰۰ شرکت برتر قرار گرفت که ضعیفترین عملکرد را از خود نشان داده است.
تنها نقاط قوت اروپا در داروسازی بزرگ، بانکداری، رسانه و مد بوده که در مجموع ۱۳جایگاه را به خود اختصاص دادهاند.
انتظارات بالا، بازار ناپایدار
با وجود افت شاخصهای بازار در ماههای ابتدایی۲۰۲۵، تحلیلها نشان میدهند که بازار همچنان انتظارات بسیار بالایی نسبت به آینده دارد.
درواقع، «پریمیوم انتظارات» یعنی تفاوت بین ارزش بازار و ارزش بنیادی شرکتها، برای شرکتهای غیرمالی آمریکایی به بالاترین سطح از سال ۱۹۲۶ رسیده است.
هر چند این شاخص در پی افت بازار در آوریل 2025 کمی کاهش یافته، اما همچنان در سطح تاریخی بالایی قرار دارد.
سرزندگی سازمانی
در شرایط عدم قطعیت، شرکتهایی که سریعتر فرصتها را شناسایی و بهرهبرداری میکنند، برندگان آینده خواهند بود. برای سنجش این توانمندی، شاخصی بهنام «سرزندگی سازمانی» توسعه داده شده است. این شاخص توان یک شرکت در تبدیل مزیت استراتژیک به رشد سودآور را میسنجد. این سنجه که بر پایه ۱۰میلیون داده از منابع مالی و غیرمالی ساخته شده، شامل بیش از ۲۰زیرشاخص در زمینههایی چون فناوری، نیروی انسانی، فرهنگ سازمانی و چشمانداز استراتژیک است. دادههای سرزندگی برای نزدیک به ۲۰۰۰ شرکت از ۲۳۴۵ پایگاه داده فراهم بوده و تصویر دقیقی از وضعیت صنایع مختلف ارائه میدهد.
برندگان سرزنده: فناوری، سلامت، رسانه، خودرو
10صنعت برتر از منظر سرزندگی، بهطور عمده از بخشهای فناوری و سلامت هستند که 6جایگاه را به خود اختصاص دادهاند. سایر صنایع شامل رسانه و نشر، زیرساخت مالی، مد و لوکسبودن و قطعات خودرو هستند.
نکته قابل توجه آن است که عملکرد بازده سهام در برخی از این صنایع، همچون سلامت و رسانه، ضعیفتر از انتظار بوده است. در مقابل، صنایع صنعتی با وجود قرارگیری در نیمه پایینتر از منظر سرزندگی، بازده قدرتمندی ارائه دادهاند. اما آنچه بیش از تفاوت میان صنایع اهمیت دارد، تفاوت درونصنفی است. در هر صنعت، شرکتهایی که از نظر سرزندگی وضعیت بهتری نسبت به رقبا دارند، در بلندمدت ارزش بیشتری خلق میکنند. کافی است یک بینشمند و یک اقدام قاطع، بازی را تغییر دهد.
راهبردهای خلق ارزش در عصر عدم قطعیت
برای شرکتهایی که در تلاش برای دوام و رشد در محیط متحول جهانی هستند، BCG دو مسیر راهبردی کلیدی پیشنهاد میکند:
تسلط بر بازی اصول پایه: خلق ارزش تابع چهار عامل است: رشد درآمد، رشد سود، ضریب ارزشگذاری، و بازدهی نقدی (بازخرید سهام و کاهش بدهی) . تغییرات ژئوپلیتیک چگونه میتوانند بر این عوامل اثر بگذارند؟
آیا تعرفهها یا موانع وارداتی دسترسی به بازار یا حاشیه سود را کاهش خواهند داد؟ آیا تورم قیمت، رشد درآمد را کند خواهد کرد؟ پاسخگویی به این پرسشها، اساس برنامهریزی خلق ارزش است.
افزایش تابآوری در برابر تحولات کلان جهانی: برای تابآوری، بررسی دقیق فروض استراتژیک و ساخت سناریوهای محتمل بسیار ضروری است. سناریوهایی واقعبینانه اما چالشبرانگیز باید تهیه شوند تا اثرات آنها بر شاخصهای خلق ارزش ارزیابی شود. برخی اقدامات بدون پشیمانیاند؛ اما سایر اقدامات تنها در شرایط خاص منطقی خواهند بود.
همراه با سرمایهگذاری هدفمند در قابلیتهایی چون نوآوری، توسعه محصول و جذب استعداد، این مسیر میتواند شرکتها را به گزینهای جذاب برای سرمایهگذاران بلندمدت تبدیل کند.
قدرت یک تصمیم، آیندهای متفاوت
خلق ارزش در عصر جدید دیگر تنها به رشد سریع یا فناوری نوین محدود نیست. آنچه شرکتها را متمایز میسازد، تواناییشان در پیشبینی تغییر، تصمیمگیری قاطع و تطبیق هوشمندانه با محیط است. شاخصهایی مانند سرزندگی سازمانی میتوانند نشانههایی از این توانایی ارائه دهند، اما درنهایت، یک تصمیم صحیح در لحظه مناسب میتواند تفاوت میان یک شرکت عادی و یک رهبر صنعت را رقم بزند. در جهانی پرنوسان، تنها سازمانهایی که بنیادهای خلق ارزش را درک کرده، فروض خود را آزموده و آمادگی سناریوهای محتمل را دارند، خواهند توانست در میان بازندگان، تبدیل به برندگان شوند؛ نه فقط به عنوان شرکتهایی خوب، بلکه به عنوان سهمهایی ممتاز.
