پایان عصر نفت؟
یک شنبه 1404/03/18 03:40 دسته بندی: اخبار صنعت و معدن کد خبر: 39964براساس گزارش گروه مشاوران بوستون، صنعت انرژی جهان در آستانه یک تحول عظیم قرار دارد. تحلیل این موسسه از برنامه‌‌‌های سرمایه‌گذاری ۲۶۲شرکت بزرگ انرژی جهان نشان می‌دهد که در هفت‌سال آینده، حجم سرمایه‌گذاری در این صنعت به رقم بی‌‌‌سابقه ۱۰تریلیون دلار خواهد رسید. این حجم عظیم سرمایه‌گذاری که نسبت به دوره مشابه قبل ۳تریلیون دلار افزایش نشان می‌دهد، نشان‌‌‌دهنده تغییر اساسی در ساختار و اولویت‌‌‌های این صنعت است. نکته قابل‌توجه در این میان، تغییر موازنه قدرت بین شرکت‌های دولتی و شرکت‌های نفت و گاز است. برای نخستین بار در تاریخ این صنعت، شرکت‌های خدمات عمومی با سرمایه‌گذاری ۵تریلیون دلاری، از شرکت‌های نفت و گاز پیشی گرفته‌‌‌اند. شرکت‌های ملی نفت با ۲.۴تریلیون دلار و سایر شرکت‌های نفت و گاز با ۲.۲تریلیون دلار در رتبه‌‌‌های بعدی قرار دارند.
این تغییر اساسی نشان‌‌‌دهنده حرکت صنعت انرژی به سمت منابع پاک‌‌‌تر و زیرساخت‌‌‌های مدرن‌‌‌تر است. شرکت‌های خدمات عمومی در حال افزایش سرمایه‌گذاری خود برای پاسخگویی به نیازهای رو به رشد شبکه برق و تولید انرژی هستند، در حالی که شرکت‌های نفت و گاز به دلیل فشارهای بازار، سرمایه‌گذاری‌‌‌های خود را محدود می‌کنند. در سه‌‌‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴، بیش از یک‌‌‌سوم شرکت‌های خدمات عمومی در آمریکای شمالی برنامه‌‌‌های سرمایه‌گذاری خود را افزایش دادند و در مدت چند هفته، بیش از ۵۰میلیارد دلار به برنامه‌‌‌های سرمایه‌گذاری آینده خود افزودند.
این نشان می‌دهد که روند افزایش سرمایه‌گذاری در بخش خدمات عمومی همچنان ادامه خواهد داشت. محدودیت‌های سرمایه در حال تغییر استراتژی‌‌‌های شرکت‌هاست. شرکت‌های خدمات عمومی در حال کشف راه‌‌‌های نوآورانه برای تامین مالی رشد خود هستند، در حالی که شرکت‌های نفت و گاز با مدیریت بودجه‌‌‌های محدود، در تلاش برای ایجاد تعادل بین سرمایه‌گذاری، پرداخت سود سهام و بدهی هستند. روند صعودی سرمایه‌گذاری در بخش برق و انرژی‌‌‌های پاک از سال ۲۰۱۹ آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸، رشد ۸۲درصدی را تجربه کند. این رشد عمدتا ناشی از افزایش تقاضا، تغییر جهت به سمت انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر و گسترش زیرساخت‌‌‌هاست. علاوه بر این، شرکت‌های نفت و گاز نیز برنامه دارند تا سال ۲۰۳۰، ۲۰میلیارد دلار در تولید برق کم‌‌‌کربن سرمایه‌گذاری کنند.
نقش‌‌‌آفرینی غول‌‌‌های انرژی در آینده صنعت
تمرکز سرمایه در دست شرکت‌های بزرگ یکی از ویژگی‌‌‌های بارز این دوره است. تنها ۳۰شرکت برتر مسوول بیش از نیمی از کل سرمایه‌گذاری‌‌‌های پیش‌بینی‌شده هستند که در مجموع ۵تریلیون دلار را به خود اختصاص می‌دهند. این تمرکز قدرت مالی نشان می‌دهد که آینده صنعت انرژی تا حد زیادی توسط تصمیمات این شرکت‌ها شکل خواهد گرفت. بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار در این حوزه با ۶۷۱میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برنامه‌‌‌ریزی‌شده برای دوره ۲۰۲۴-۲۰۳۰، به‌تنهایی مسوول حدود ۷درصد کل سرمایه‌گذاری‌‌‌های این دوره است. شرکت دوم با ۴۱۸میلیارد دلار و شرکت سوم با ۲۳۸میلیارد دلار در رتبه‌‌‌های بعدی قرار دارند. حتی کوچک‌ترین شرکت در میان این ۳۰شرکت برتر، برنامه سرمایه‌گذاری ۹۲میلیارد دلاری دارد که نشان‌‌‌دهنده مقیاس عظیم عملیات این شرکت‌هاست.
نکته جالب توجه در مورد این ۳۰شرکت برتر، تنوع جغرافیایی و تخصصی آنهاست. ترکیبی از شرکت‌های خدمات عمومی و شرکت‌های نفت و گاز، از مناطق مختلف جهان در این فهرست حضور دارند. این تنوع نشان می‌دهد تحول در صنعت انرژی یک پدیده جهانی است که همه بازیگران اصلی این صنعت را درگیر کرده است. مدیریت جریان نقدی و تخصیص سرمایه برای این شرکت‌ها به یک چالش اساسی تبدیل شده است. تحلیل جریان نقدی ۵۰شرکت برتر نفت و گاز نشان می‌دهد که با ثبات درآمدها، این شرکت‌ها در حال متعادل کردن سرمایه‌گذاری‌‌‌های خود، بازپرداخت بدهی‌‌‌ها و پرداخت سود سهام هستند.
در مقابل، شرکت‌های خدمات عمومی با افزایش برنامه‌‌‌های سرمایه‌گذاری خود، به دنبال راه‌‌‌های جدیدی برای تامین مالی هستند. یکی از تحولات مهم در این دوره، تغییر رویکرد شرکت‌های نفت و گاز به سمت انرژی‌‌‌های پاک است. این شرکت‌ها که زمانی تنها بر تولید سوخت‌‌‌های فسیلی تمرکز داشتند، اکنون در حال سرمایه‌گذاری قابل‌توجه در بخش تولید برق کم‌‌‌کربن هستند. این تغییر استراتژی نشان می‌دهد که حتی سنتی‌‌‌ترین بازیگران صنعت انرژی نیز در حال تطبیق خود با روندهای جدید هستند؛ البته این تحول بدون چالش نیست. شرکت‌های بزرگ باید بین نیاز به حفظ سودآوری در کسب‌وکارهای سنتی خود و ضرورت سرمایه‌گذاری در فناوری‌‌‌های جدید تعادل ایجاد کنند. آنها همچنین باید پاسخگوی انتظارات متنوع و گاه متضاد سهامداران، قانون‌گذاران و جامعه باشند.
نیمی از کیک برای دو نفر
توزیع جغرافیایی سرمایه‌گذاری‌‌‌های پیش‌بینی‌شده تا سال ۲۰۳۰، تصویر روشنی از تغییر موازنه قدرت در صنعت انرژی جهان ارائه می‌دهد. آمریکای شمالی با 2.9تریلیون دلار و چین با 2.3تریلیون دلار، روی هم بیش از ۵۰درصد کل سرمایه‌گذاری‌‌‌های پیش‌بینی‌شده را به خود اختصاص داده‌‌‌اند. این تمرکز جغرافیایی نشان‌‌‌دهنده نقش محوری این دو منطقه در شکل‌‌‌دهی به آینده انرژی جهان است. اروپا با 1.3تریلیون دلار سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده، در رتبه سوم قرار دارد. سهم قابل‌توجه اروپا نشان‌‌‌دهنده تعهد این منطقه به تحول در بخش انرژی و حرکت به سمت منابع پاک‌‌‌تر است.
خاورمیانه با یک‌تریلیون دلار و سایر کشورهای آسیایی با 0.9تریلیون دلار سرمایه‌گذاری، در رتبه‌‌‌های بعدی قرار دارند. سایر مناطق جهان نیز در مجموع 1.3تریلیون دلار سرمایه‌گذاری خواهند داشت. نکته قابل‌توجه در این میان، تفاوت در نوع سرمایه‌گذاری‌‌‌ها در مناطق مختلف است. در حالی که در آمریکای شمالی و اروپا، بخش عمده‌‌‌ای از سرمایه‌گذاری‌‌‌ها به سمت انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌‌‌های شبکه برق هدایت می‌شود، در خاورمیانه همچنان سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز غالب است. چین نیز رویکرد متوازن‌‌‌تری را در پیش گرفته و هم در بخش انرژی‌‌‌های فسیلی و هم در بخش انرژی‌‌‌های پاک سرمایه‌گذاری می‌کند.
بیش از یک‌‌‌سوم شرکت‌های خدمات عمومی در آمریکای شمالی در سه‌‌‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴، برنامه‌‌‌های سرمایه‌گذاری خود را افزایش دادند و در مدت کوتاهی بیش از ۵۰میلیارد دلار به برنامه‌‌‌های سرمایه‌گذاری آینده خود افزودند. این نشان می‌دهد که روند افزایش سرمایه‌گذاری در بخش خدمات عمومی در این منطقه همچنان ادامه خواهد داشت. یکی از دلایل اصلی تمرکز سرمایه‌گذاری در آمریکای شمالی و چین، وجود بازارهای بزرگ و رو به رشد انرژی در این مناطق است. علاوه بر این، حمایت‌‌‌های دولتی، زیرساخت‌‌‌های توسعه‌‌‌یافته و وجود شرکت‌های بزرگ و توانمند، از دیگر عوامل جذب سرمایه به این مناطق هستند.با این حال، تمرکز جغرافیایی میتواند چالش‌‌‌هایی را نیز به همراه داشته باشد. عدم‌توازن در توزیع سرمایه‌گذاری‌‌‌ها میتواند به افزایش شکاف تکنولوژیک و زیرساختی بین مناطق مختلف جهان منجر شود.
این موضوع میتواند دستیابی به اهداف جهانی در زمینه انرژی پاک و مقابله با تغییرات اقلیمی را با چالش مواجه کند. پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده، سهم مناطق مختلف از سرمایه‌گذاری‌‌‌های جهانی انرژی تغییرات قابل‌توجهی را تجربه کند. این تغییرات میتواند متاثر از عواملی مانند سیاستهای دولت‌‌‌ها، تحولات تکنولوژیک، تغییرات قیمت انرژی و روندهای جهانی باشد.
