بهای خوراک، ریسک توسعه پتروشیمی
تبعات افزایش نرخ گاز که در روزهای اخیر خبرساز بوده نه تنها بر صنایعی همچون متانول (سازها) اثر‌گذار بوده بلکه پتروشیمی‌‌‌های تولیدکننده اوره نیز با مشکلاتی بیش از گذشته مواجه خواهند شد.آنچه بسیاری از مدیران وکارشناسان صنعت پتروشیمی برآن اذعان دارند تحت‌تاثیر قرار گرفتن صنایع مختلف و زنجیره ارزش و محتمل‌ترین آنها اوره و اولفین حتی یوتیلیتی‌ها هستند. در این میان و از لحاظ اقتصادی نیز این شرکت‌ها بخش بزرگی از صنعت پتروشیمی را شامل می‌شوند که ارز قابل‌توجهی را برای کشور به ارمغان می‌آورند.
یک شنبه 1404/03/18 23:37 دسته بندی: اخبار نفت و پتروشیمی کد خبر: 1560این در حالی است که حتی شرکت‌های ارزآور کشور در فصولی که کالایشان در بالاترین قیمت‌های جهانی است با مشکلات قطعی گاز روبه‌رو هستند و عملا مشکلات پیچیده آنها با افزایش نرخ گاز دوچندان می‌شود. یکی از بزرگترین شرکت‌های اوره‌‌‌ساز که در روزهای اخیر و به‌خصوص در اجلاس مدیران پتروشیمی در مشهد نیز انتقادات بسیاری به این روند داشت شرکت پتروشیمی شیراز بود. مدیرعامل این شرکت احمد رضا حیدر نیا در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با بیان اینکه برداشت غلطی از میزان مصرف آب وگاز صنایع وجود دارد گفت: صنایع سهمی حدود ۱۵درصد از ۱۰۰درصد مصرف گاز کشورمان را دارند در حالی که مصرف خانگی با بیشترین مصرف در حدود ۸۵درصد بالاترین میزان مصرف گاز را داراست ودر عین حال بالاترین میزان مصرف آب نیز مربوط به بخش کشاورزی است.
وی افزود: پتروشیمی شیراز مبلغ بالایی از وزارت جهاد کشاورزی با محوریت خدمات کشاورزی طلب دارد و در ماه‌هایی که قیمت اوره در بالاترین نقطه جهانی قرار دارد؛گاز واحدهای تولیدی به علت کمبود گاز در کشور در زمستان قطع می‌شود.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز تصریح کرد: با وجود اینکه نرخ گاز در دنیا حدود ۵/ ۸تا ۹سنت بر هر مترمکعب است، شرکت‌های ایرانی چگونه می‌توانند با رقبای منطقه رقابت کنند. هرچند افزایش نرخ خوراک تاکنون ابلاغ نشده اما این موضوع نگرانی‌های را برای پروژه‌هایی که در مرحله پیش راه‌اندازی یا در حال ساخت هستند پیش می‌آورد که سرمایه‌گذار دیگر تمایلی به ادامه روند سرمایه‌گذاری؛ راه‌اندازی یا ساخت نخواهد داشت.
حیدرنیا با تاکید براینکه ایران دومین ذخایر گاز دنیا را دارد افزود: پتروشیمی‌ها صنعت اول ارزآور در کشور هستند. بخشی از نوسانات ارزی سال گذشته کشور نیز به علت قطعی گاز و تعطیلی صنایع در زمستان بوده است.
وی تصریح کرد: قطعی گاز، اخذ عوارض‌های متعددی مانند زیستمحیطی و نیم‌درصد مالیات بر محصولات خام و نیمه خام فرآورده‌های نفتی (اوره خود به عنوان محصول نهایی این مجتمع تولیدی در کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد حتی محصولاتی مانند اوره با پوشش گوگردی نیز در نهایت در بخش کشاورزی مصرف می‌شود) از دیگر مشکلات موجود است. مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز با بیان اینکه نرخ خوراک باید طبق استانداردهای جهانی تعیین شود، گفت: باید قیمت خوراک بر اساس سود شرکت‌ها تعیین شود. وی ادامه داد: در زمستانی که قیمت اوره ۸۰۰دلار بود؛گاز واحدها قطع بود.
حیدرنیا تصریح کرد: تولید حال حاضر اوره کشور ۱۲ میلیون تن در سال است. سال آینده نیز مازاد اتیلن، پروپان و بوتان نیز خواهیم داشت و این مساله به دلیل انتخاب راه اشتباه است. همچنان بهدنبال ساخت پالایشگاه و صنایع بالادستی هستیم بدون توجه به تعادل بین بالادست و پایین‌دست‌های قابل اجرا !
وی در ادامه اظهار کرد: در حالی که همه چیز در صنعت را با جهان مقایسه می‌کنیم اما نرخ خوراک را طبق استانداردهای داخلی تعیین می‌کنیم. این مشکل فقط در گاز طبیعی نیست بلکه در همه خوراک‌ها وجود دارد.
وی ادامه داد: حتی نباید همه شرکت‌ها را یکسان مقایسه کرد. زیرا برخی از شرکت‌ها از فاینانس‌های خارجی استفاده کرده واقساط آن را هم می‌پردازند.
واگذاری شرکت‌های تامین‌کننده یوتیلیتی در هاب‌های پتروشیمی اشتباه بوده است، زیرا دلیل احداث واحدهای یوتیلیتی خدمت رسانی و ایجاد زیرساخت مناسب بوده است اما با این فرآیند و نحوه واگذاری مجتمع‌های تولیدکننده یوتیلیتی سودآوری بیشتری برای سهامداران خود از کارخانه‌های تولیدی دارند.
وی ادامه داد: در بخش سرمایه‌گذاری و توسعه با مشکلات عمده‌ای روبه‌رو هستیم و پیشنهاد می‌شود توسعه را به بخش دولتی واگذار کرد مانند زمان جنگ تحمیلی که پتروشیمی بندر امام توسط بخش دولتی احیا شد، دلیل آن هم این است که با دادن ضمانت‌های دولتی (ساورین گارانتی یا ارائه ضمانت دولتی) بتوان تامین مالی از طریق شرکت‌های خارجی را انجام داد.
وی تصریح کرد: مشکلات طرح‌هایی مانند دنا، سیراف انرژی و دیگر طرحهای که به بهرهبرداری مطابق با ظرفیت طراحی نرسیده‌اند باید بررسی و برطرف شود، یکی از راه‌حل‌های پیشنهادی تخصصی‌تر کردن اعضای محترم هیات‌مدیره‌هاست.
حیدر نیا مدت زمان بهرهبرداری از یک واحد تولیدی را حدود ۲۰سال اعلام کرد وگفت: باید خوراک گازی را سامان دهیم واز هدر رفت آن جلوگیری کنیم.
خوراک مایع که زیر پای ماست
مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز افزود: یکی از مشکلات کشور، تکمیل کل زنجیره در یک طرح است. حیدر نیا با تاکید براینکه برنامه‌ریزی‌ها در چهار شرکت اصلی به‌صورت یکپارچه و تکمیل زنجیره نبوده است، افزود: به‌‌‌عنوان نمونه پتروشیمی همدان تنها گرید پی وی سی پزشکی کشور است که با عدم‌تامین خوراک مواجه است. درصورت تعطیلی این واحد، محصولات آن باید وارد شود که ارزبری خواهد داشت. یا به‌طور مثال پتروشیمی غدیر که بخشی از خوراک خود را از پتروشیمی اروند تامین می‌کرد باید ارتباط بین خوراک و محصول در یک سبد لحاظ و سپس واگذار می‌شد.
مدیرعامل پتروشیمی شیراز گفت: برخی طرح‌ها چند سال است که تکمیل نشده‌اند و این ناشی از عدم‌برنامه‌ریزی و مدیریت است. وی ادامه داد: برای مثال با وجود پیشرفت ۵۰درصدی طرح پتروشیمی زنجان، بهدنبال ساخت و اجرای پتروشیمی گلستان هستند در حالی که می‌توان زنجان را تکمیل کرد. در این راستا باید توجه داشت که چه طرحی برای کشور دارای ارزش افزوده بیشتری است.
