ناجی ارزی صنایع بورسی

علی قاسمی - عباس بیات: صنایع بورسی گزارش‌‌‌های آبان‌‌‌ خود را راهی سامانه کدال کردند. با وجود آنکه هنوز زمستان از راه نرسیده، سرمای آن بر صنایع بورسی نفوذ کرده است. افزایش محدودیت‌های مصرفی گاز در کنار قطعی‌‌‌های مکرر برق در برخی صنایع سبب شد تا روند کاهشی تولید که از تابستان آغاز شده بود، تداوم داشته باشد. از سوی دیگر رشد دلار نیما موجب بهبود نرخ فروش صنایع شد. بررسی‌‌‌ها حکایت از آن دارد که شرکت‌های تولیدکننده بورسی که شامل 382نماد هستند، در هشتمین ماه سال، موفق شدند سطح بالای فروش خود را حفظ کرده و با وجود محدودیت‌ها درآمد بیش از 300هزار میلیارد تومانی را ثبت کنند. با این حال این میزان نسبت به مهرماه تغییر به‌خصوصی نداشته است. همچنین درآمد آبان‌‌‌ماه نسبت به آبان سال قبل، رشد 24درصدی را تجربه کرده است. این درحالی است که دلار نیما با رشد 32درصدی طی مدت مذکور از رشد درآمدی صنایع پیشی گرفته است. درآمد 8ماهه نمادهای مورد بررسی نیز از 2هزار و 200همت عبور کرده است. این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش 21درصدی را نشان می‌دهد. افزایش درآمد هشت‌ماهه همچنان از رشد دلار نیما سبقت گرفته است.

صنایعی نظیر فولاد، خرده‌‌‌فروشی‌‌‌ها، اوره، سیمان، شکر، کاشی و سرامیک به‌خوبی درخشیدند. به نظر می‌رسد پاییز صنایع بورسی به لحاظ سودآوری در سطح بالاتری نسبت به تابستان باشد. بازار سهام نیز به لحاظ قیمتی این موضوع را دنبال می‌کند. سبزپوشی بورس از ابتدای آبان حکایت از آن دارد که سهامداران به گزارش‌‌‌های سومین فصل سال‌جاری توجه ویژه‌‌‌ای دارند.

 سیمانی‌‌‌های رکوردشکن

صنعت سیمان در آبان‌‌‌ماه، 6هزار و 200میلیارد تومان فروش را به لحاظ عملیاتی ثبت کرده‌‌‌ است که نسبت به آبان سال قبل، افزایش 39درصدی را نشان می‌دهد. درآمد هشت‌ماهه این صنعت نیز با عبور از 38هزار میلیاردتومان، رشد 24درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است. P/E صنعت هنوز یک واحد با میانه تاریخی خود فاصله دارد. از این رو، با توجه به بازدهی 10درصدی این صنعت طی هشت‌ماه ابتدایی سال و روند پایدار درآمد فضا برای رشد قیمتی پایدار فراهم است. ضمن آنکه سیمانی‌‌‌ها در آبان‌‌‌ماه رکورد بی‌‌‌سابقه‌‌‌ای از سطح درآمد را برای فعالان این صنعت به نمایش گذاشتند. در میان سیمانی‌‌‌ها گزینه‌‌‌های متعدد و جذابی وجود دارد، اما «سکرما»، «ساراب»، «سفانو»، «ساروج» و «ستران» بهترین‌‌‌های صنعت هستند. این صنعت به‌واسطه افزایش نرخ خوبی نیز که در بورس‌کالا ثبت کرده است، جذابیت دارد. برخی از سیمانی‌‌‌ها نظیر «سدشت» طی یک‌ماه اخیر با افزایش 19درصدی در نرخ فروش محصولات اصلی خود مواجه شده‌‌‌اند.

 ضربه مهلک به سنگ‌آهنی‌‌‌ها

به‌‌‌رغم آنکه رشد دلار نیما و افزایش قیمت‌ها در بورس‌کالا می‌‌‌توانست به نفع صنعت سنگ‌آهن باشد، اما افت شدید تولید و فروش به دلیل محدودیت‌های گاز و برق در شروع فصل پاییز، زمستان سختی را برای این صنعت رقم زد. از سویی دیگر رقابت بالایی در نرخ گندله در بورس‌کالا مشاهده نشد و این صنعت، هم به لحاظ نرخ فروش و هم کاهش تولید تحت فشار قرار گرفت. کانی‌‌‌های فلزی به طور کلی در آبان‌‌‌ماه با افت 16درصدی درآمد نسبت به مهر 16هزار میلیارد تومان فروش داشت. این درحالی است که این صنعت نسبت به آبان سال گذشته نیز تنها 16درصد افزایش درآمد را تجربه کرده و در مقیاس هشت‌ماهه از رشد دلار نیما عقب مانده است. با این حال، «کچاد» گزینه نامناسبی برای سبدهای سرمایه‌گذاران نیست.

 شکست رکورد پنج‌ماهه در فولادی‌‌‌ها

صنعت فولاد برخلاف سنگ‌آهن، افزایش نرخ خوبی را در بورس‌کالا تجربه کرد؛ به طوری که آهن اسفنجی با شروع فصل سرد سال و کمبود عرضه و همچنین افزایش قابل‌توجه نرخ دلار موثر، با رقابت قیمتی خوبی همراه بود. ضمن آنکه این وضعیت در شمش فولاد نیز مشهود است. ورق‌‌‌های گالوانیزه فجر و حلقه‌‌‌های نهایی زنجیره ارزش نیز رشد قیمتی محسوسی را تجربه کرده بودند. با این حال، کمبود همزمان برق و گاز، تولیدکنندگان آهن اسفنجی و شمش فولاد را به لحاظ میزان تولید و فروش با افت همراه کرد. در مجموع فولادی‌‌‌ها با برآیند طناب‌‌‌کشی میان افزایش نرخ و کاهش تولید موفق شدند درآمد 58هزار میلیارد تومانی ثبت کنند که بالاترین میزان طی پنج‌ماه اخیر است. آخرین‌‌‌بار صنعت فولاد در خردادماه درآمد بالاتری را ثبت کرده است. قله درآمدی این صنعت در اردیبهشت امسال بیش از 61هزار میلیارد تومان بوده است. افزایش درآمد هشت‌ماهه این صنعت همچنان از رشد دلار نیما عقب است و با فرض آنکه در ادامه سال کسری‌‌‌های درآمدی میانه سال جبران نشود، شرایط خوبی در پیشگاه صنعت فولاد نیست. «فجر»، «ارفع» و «فخاس» بهترین‌‌‌های صنعت فولاد هستند. در این میان «فپنتا» و «فجهان» نیز می‌‌‌توانند نوسان مناسبی داشته باشند. P/E این صنعت در محدوده میانه تاریخی خود قرار دارد و برای خرید احتیاط سرمایه‌گذاران را می‌‌‌طلبد.

 کاهش درخشش فلزات گرانبها

درآمد صنعت فلزات گرانبها، با افت 6درصدی نسبت به مهرماه در محدوده 22همت قرار گرفت. این صنعت همچنان سطح درآمدی بالایی را نسبت به سنوات قبل ثبت می‌کند؛ به طوری که درآمد آبان نسبت به آبان سال گذشته فلزات گرانبها، 81درصد بهبود نشان می‌دهد. همچنین رشد درآمد هشت‌ماهه همچنان از رشد دلار نیما سبقت گرفته است. رشد قیمت‌های جهانی در کنار افزایش نرخ دلار، فضای اهرمی را برای رشد درآمد این صنعت ایجاد کرده است. با این حال کاهش قیمت جهانی مس طی یک‌ماه اخیر، نزول قیمت سایر فلزات گرانبها را فراهم آورده است. از این‌رو احتمالا با نزدیک‌‌‌شدن به سرمای زمستان و همزمان با کاهش تولید، این صنعت به خواب زمستانی فرو خواهد رفت. در میان زیرمجموعه‌‌‌های فلزاتی‌‌‌ها، تولیدکنندگان مس با کاهش قیمت فروش همراه بودند. با این حال، نمادهای فعال در این گروه، «فملی» و «فباهنر» هر دو به‌خوبی می‌‌‌درخشند. در میان تولیدکنندگان سرب و روی، «فرآور» و «فاسمین» دو گزینه بنیادی هستند که با سرعت بسیار خوبی در حال جبران کاستی‌‌‌های درآمدی خود در سال‌جاری هستند. «فروی» با  P/Eآینده‌‌‌نگر 15واحدی با رشد درآمدی بالا گوی سبقت را از دلار نیما ربوده و گزینه نوسانی خوبی در این گروه است. از میان تولیدکنندگان آلومینیوم «فایرا» به عنوان نماد بنیادی بازار به‌خوبی می‌‌‌درخشد. «فنوال» نیز گزینه سفته‌‌‌بازی آلومینیومی‌‌‌هاست.

 فصل اوره‌ای‌ها گذشت؟

صنعت اوره که در تابستان و اوایل پاییز به‌خوبی می‌‌‌تازید، اکنون به دوران استراحت رسیده است. به عقیده تحلیلگران، فصل پررونقی پیش روی اوره‌‌‌ای‌‌‌ها نیست و احتمالا با وجود افزایش نرخ گاز جهانی تقاضای جدیدی وارد بازار اوره نمی‌شود. ضمن آنکه افت فشار گاز در این صنایع نیز موجب کاهش تولید شده است. در آبان فقط «شپدیس» رشد مقداری فروش را تجربه کرده است. این صنعت طی آبان با درآمد 8هزار میلیاردتومانی نسبت به آبان سال قبل شد 12درصدی داشته؛ این درحالی است که رشد هشت‌ماهه درآمد این صنعت مطابق با افزایش نرخ دلار بوده است. به لحاظ نرخ فروش نیز قیمت‌ها متناسب با رشد دلار تعدیل شده است. دو گزینه «شیراز» و «شپدیس» دو گزینه مناسب برای صنعت اوره هستند.

 شعله داغ پتروشیمی‌‌‌ها

با وجود آنکه عمده صنایع بورسی در آبان‌ماه با افت محسوس درآمد همراه شده‌‌‌اند، صنعت پتروشیمی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. این صنعت در هشتمین ماه سال با ثبت درآمد بیش از 56هزار میلیارد تومان موفق شد رشد 40درصدی را نسبت به آبان سال قبل ثبت کند. این درحالی است که فروش ریالی این صنعت نسبت به مهرماه نیز تنها 4درصد کاهش یافته است. رشد درآمدی پتروشیمی‌‌‌ها در هشت‌ماهه، 14درصد از رشد نرخ دلار نیما جلوتر است. در گروه دوده‌‌‌ای‌‌‌ها «شصدف» و «شکربن» بهترین‌‌‌ها خواهند بود. «شکام» نیز با نسبت P/E خوب رشد درآمدی قابل قبولی را طی چندماه اخیر ثبت کرده است. «جم‌پیلن»، «شگویا» و «شبصیر» نیز سه گزینه بنیادی و امن در این صنعت هستند. همچنین متانولی‌‌‌ها با محرک رشد قیمت‌های جهانی و افزایش نرخ دلار گزارش‌‌‌های خوبی ارائه خواهند داد. در این میان «شخارک» عملکرد مناسبی داشته و با قیمت پایین‌‌‌تری نسبت به دو نماد دیگر مورد معامله قرار می‌گیرد.

 انتظار بهبود عملکرد خودرویی‌‌‌ها

سهام شش خودروساز بورسی از ابتدای سال‌جاری تا پایان آبان‌ماه به‌طور میانگین 16درصد کاهش قیمت را تجربه کرد. با این حال در آذرماه اخباری همچون افزایش 30درصدی نرخ فروش محصولات ایران‌خودرو و سایپا، تجدید ارزیابی ایران‌خودرو و جدی شدن عرضه خودرو در بورس‌کالا موجب احیای این صنعت شد. به گفته مدیران دو خودروساز بزرگ ایران، افزایش نرخ 30درصدی موجب می‌شود تا تیراژ تولید این دو شرکت افزایش یابد. از طرفی به‌دنبال این افزایش نرخ انتظار می‌رود در گزارش‌های فصلی ایران‌خودرو و سایپا از زیان خارج و سود شناسایی کرده باشند. بر مبنای گزارش فعالیت هشتمین ماه از سال‌جاری، خودروسازان بورسی در مجموع 38هزار و 535میلیارد تومان درآمد شناسایی کرده‌‌‌اند که در مقایسه با آبان 1402، یک‌درصد کاهش یافته است. مقایسه فروش آبان‌ماه این صنعت با میانگین درآمد 1403 نشان می‌دهد که در آبان‌ماه افزایش 4درصدی در درآمد خودرویی‌‌‌ها رقم خورده است. فروش خودرویی‌‌‌های بورسی از ابتدای سال‌جاری 297هزار و 542میلیارد تومان به ثبت رسید که در مقایسه با هشت‌ماه آغازین 1402 افزایش 17درصدی را تجربه کرده است. ارزیابی وضعیت دلاری فروش خودرویی‌‌‌ها از کاهش درآمد دلاری این صنعت حکایت دارد. در آبان‌ماه فروش دلاری صنعت خودرو با کاهش 25درصدی نسبت به آبان سال قبل به 776 میلیون دلار دلار نزول یافته است. در بازه هشت‌ماهه نیز فروش دلاری این صنعت با افت یک‌درصدی نسبت به مدت مشابه همراه بوده است. از میان شش‌شرکت فعال این صنعت، «خزامیا» چه در آبان‌ماه و چه در هشت‌ماه امسال عملکرد بهتری را نسبت به هم‌‌‌گروهی‌‌‌های خود تجربه کرده است. فروش دلاری این شرکت طی آبان‌ماه و هشت‌ماه امسال به‌ترتیب رشد 76 و 21درصدی را در قیاس با مدت مشابه تجربه کرده است.

 تایرسازان در محدوده ارزنده

سال 1403 برای تایرسازان یک سال بسیار خوب و پر از اتفاقات مثبت بود. از یک‌طرف افزایش نرخ‌های به‌موقع و از طرف دیگر تامین مواداولیه وارداتی موجب شد تا امسال این صنعت وضعیت خوبی را پشت سر بگذارد. این وضعیت در رشد قیمت سهام این صنعت نیز مشهود است. از ابتدای سال تا پایان آبان‌ماه با وجود افزایش 2.8درصدی شاخص کل بازار سرمایه، شرکت‌های تایرساز موفق شدند بیش از 16درصد رشد قیمت را تجربه کنند. با این حال نسبت قیمت به سود هر سهم این صنعت همچنان در محدوده ارزنده‌‌‌ای قرار دارد. قیمت به سود هر سهم شرکت‌های تایرساز بورسی در محدوده 5واحدی قرار دارد که همچنان 2.2واحد از میانه تاریخی خود پایین‌‌‌تر است. فروش آبان‌ماه تایرسازان بورسی، 3هزار و 791میلیارد تومان بوده که در مقایسه با آبان سال گذشته افزایش 13درصدی را تجربه کرده است.

مقایسه فروش آبان این صنعت با میانگین سال‌جاری نیز از افزایش 13درصدی درآمد تایرسازان در هشتمین ماه از سال‌جاری حکایت دارد. از ابتدای سال تا پایان آبان‌ماه فروش شرکت‌های لاستیک و پلاستیک به میزان 26هزار و 817میلیارد تومان بوده که در مقایسه با هشت‌ماه ابتدایی سال گذشته رشد 39درصدی را تجربه کرده است. آنالیز دلاری درآمد این صنعت نشان می‌دهد که در مقیاس نقطه به نقطه طی آبان امسال فروش دلاری تایرسازان افت 15درصدی را نسبت به آبان سال گذشته تجربه کرده است. با این حال تجمیع هشت‌ماهه فروش دلاری این صنعت نشان می‌دهد فروش هشت‌ماهه تایرسازان رشدی معادل 18درصد را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است.

ارزیابی برآیند فروش سال‌جاری شرکت‌های تایرساز نشان می‌دهد که طی هشت‌ماه امسال شرکت «پارتا» عملکرد بهتری نسبت به هم‌‌‌گروهی‌‌‌های خود داشته است. سهام این شرکت از ابتدای سال 32درصد بازدهی را به ثبت رسانده که بیشترین میزان رشد در میان تایرسازان است. از طرفی درآمد دلاری «پارتا» طی هشت‌ماه امسال 58هزار و 936هزار دلار به ثبت رسیده که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته رشدی معادل 41درصد را تجربه کرده است.

 روزگار ناخوش دارویی‌‌‌ها

شرکت‌های دارویی بازار سرمایه، چه در سال گذشته و چه در سال‌جاری، وضعیت خوبی را سپری نکردند. سال پیش انتظار می‌رفت افزایش نرخ بالایی در زمستان برای این صنعت صادر شود که این اتفاق نیفتاد و موجب شد سرمایه‌گذاران از دارویی‌‌‌ها روی برگردانند. از ابتدای سال عملکرد دارویی‌‌‌ها نسبت به شاخص کل ضعیف‌‌‌تر بوده است. به‌رغم رشد 2.8درصدی شاخص کل تا پایان آبان‌ماه، دارویی‌‌‌ها با کاهش 6درصدی همراه بوده‌‌‌اند. فروش آبان‌ماه این صنعت 10هزار و 724میلیارد تومان به ثبت رسید که در مقایسه با آبان سال گذشته 11درصد رشد را تجربه کرده است. مقایسه فروش آبان‌ماه امسال دارو‌‌‌یی‌‌‌ها با میانگین سال نشان می‌دهد که در حدود 9درصد به فروش این صنعت در هشتمین ماه امسال افزوده شده است. وضعیت هشت‌ماهه این صنعت نشان می‌دهد که ظرف مدت هشت‌ماه سال‌جاری دارویی‌‌‌ها 78هزار و 517میلیارد تومان درآمد شناسایی کرده‌‌‌اند که در قیاس با هشت‌ماه ابتدایی 1402 حدود 14درصد رشد داشته است.

با وجود رشد اسمی درآمد دارویی‌‌‌ها در سال‌جاری، فروش دلاری این صنعت که وضعیت واقعی عملکرد آن را نمایان می‌کند با افت همراه بوده است. بر این اساس طی آبان‌ماه و هشت‌ماه امسال به‌‌‌ترتیب فروش دلاری دارویی‌های بورسی نزول 16درصدی و 3درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرد. در سال‌جاری شرکت «داوه» عملکرد بسیار خوبی را نسبت به 36نماد هم‌‌‌گروه خود تجربه کرده است. این شرکت از ابتدای سال بازدهی 92درصدی را نصیب سهامداران خود کرده که بیشترین میزان رشد را در میان شرکت‌های دارویی بوده است. فروش دلاری هشت‌ماهه «داوه» به‌‌‌میزان 4 میلیون و 785 هزار دلار به ثبت رسیده که این میزان فروش در مقایسه با هشت ماه ابتدایی 1402 رشدی معادل 53درصد را تجربه کرده است.

 جامپ درآمدی شوینده‌‌‌ها

صنعت محصولات پاک‌‌‌کننده که با نام شوینده در بازار سرمایه شناخته می‌شود، از ابتدای سال بازدهی 5درصدی را نصیب سهامداران خود کرد. ارزیابی متغیرهای مالی شرکت‌های شوینده بازار سرمایه نشان می‌دهد که با وجود عملکرد ضعیف این صنعت طی سال‌های گذشته، در سال‌جاری وضعیت بهتری را تجربه کرده‌‌‌اند. در دوره‌های گذشته متغیرهای مالی این صنعت عمدتا با افت در مقیاس نقطه به نقطه روبه‌رو بوده و فروش آبان این صنعت 3هزار و 56میلیارد تومان ثبت شده که در مقایسه با آبان سال گذشته رشد 30درصدی را تجربه کرده است. مقایسه آبان شوینده‌‌‌‌‌‌ها با میانگین سال نیز از افزایش 20درصدی فروش این صنعت در هشتمین ماه سال حکایت دارد. فروش هشت‌ماهه شرکت‌های شوینده بازار سرمایه 20هزار و 295میلیارد تومان بوده که این میزان فروش در مقایسه با هشت‌ماه ابتدایی سال گذشته 27درصد رشد داشته است.

فروش دلاری این صنعت در آبان‌ماه با افت یک‌درصدی نسبت به آبان 1402 به 61 میلیون دلار کاهش یافته است. با این حال وضعیت هشت‌ماهه شوینده‌‌‌ها بهتر بوده و در این مدت فروش دلاری آنها با رشد 7درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به 454 میلیون دلار افزایش یافته است. از میان هفت نماد شوینده بازار سرمایه، «قرن» در سال‌جاری عملکرد بسیار خوبی از خود به نمایش گذاشته است. سهام این شرکت از ابتدای سال تا پایان آبان‌ماه 44درصد بازدهی را به ثبت رسانده که بالاترین میزان بازدهی در میان نمادهای شوینده است. از طرفی فروش دلاری شرکت مذکور ظرف مدت هشت‌ماه ابتدایی امسال 108میلیون دلار به ثبت رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 27درصد رشد داشته است.

 رشد متغیرهای درآمدی کاشی‌‌‌سازان

سهام شرکت‌های کاشی‌و‌‌‌سرامیک بازار سرمایه در هشت‌ماه امسال نزول 7‌درصدی را تجربه کرد و آنها عملکرد ضعیف‌‌‌تری را در قیاس با شاخص کل به ثبت رساندند. فروش آبان‌ماه این صنعت رکورد هشت‌ماه سال‌جاری خود را شکست. درآمد هشتمین ماه سال‌جاری این صنعت 769میلیارد تومان به ثبت رسید که در قیاس با آبان سال گذشته 34درصد افزایش یافته است. مقایسه فروش آبان این صنعت با میانگین 1403 نیز از رشد 25درصدی فروش آبان‌ماه کاشی‌‌‌سازان حکایت دارد. در مقیاس هشت‌ماهه، درآمد کاشی‌و‌‌‌سرامیک‌‌‌های بورسی 4هزار و 912میلیارد تومان بوده که در مقایسه با هشت‌ماه ابتدایی سال 1402 رشدی معادل 16درصد را تجربه کرده است. فروش دلاری کاشی‌‌‌سازان در آبان‌ماه امسال با افزایش 2درصدی به 15هزار و 492میلیارد تومان افزایش یافته است. به‌رغم رشد فروش دلاری آبان این صنعت، در بازه هشت‌ماهه با نزول 2درصدی درآمد دلاری همراه بوده‌‌‌اند. از میان شش نماد کاشی‌‌‌ساز بازار سرمایه، شرکت «کلوند» بهترین عملکرد را در سال‌جاری داشته است. شرکت مذکور در هشت‌ماه امسال رشد قیمتی 10درصدی را تجربه کرده‌‌‌اند. فروش دلاری هشت‌ماه امسال این شرکت افزایشی معادل 5درصد را در قیاس با هشت‌ماه آغازین سال گذشته تجربه کرده است.

 شکست رکورد هشت‌ماهه قندوشکری‌‌‌ها

سهام شرکت‌های قندوشکری از ابتدای سال بازدهی منفی 13درصدی را به ثبت رساندند که عملکردی ضعیف‌‌‌تر از شاخص کل محسوب می‌شود. با این حال وضعیت درآمدی این صنعت در آبان‌ماه درخشان بوده است. در آبان‌ماه رکود فروش سال‌جاری قندوشکری‌‌‌ها شکسته شد. فروش آبان این صنعت 2هزار و 589میلیارد تومان بوده که در مقایسه با آبان سال گذشته 5درصد بوده و در مقایسه با میانگین سال‌جاری رشدی معادل 114درصد را به ثبت رسانده است. فروش هشت‌ماهه قندوشکری‌‌‌ها 9هزار و 662میلیارد تومان بوده که در مقایسه با هشت‌ماه آغازین 1402 افزایش 9درصدی داشته است. با وجود افزایش ریالی فروش قندوشکری‌‌‌ها، درآمد دلاری این صنعت در سال‌جاری با نزول همراه شده است. طی آبان‌ماه و هشت‌ماه سال‌جاری به‌‌‌ترتیب کاهش20 و 10درصدی فروش دلاری قندوشکری‌‌‌ها رقم خورده است. در میان 12نماد بورسی این صنعت، شرکت «قشکر» بهترین عملکرد را در سال‌جاری به ثبت رسانده است. فروش دلاری شرکت مذکور در مدت هشت‌ماه امسال با رشد 97درصدی نسبت به مدت مشابه همراه شده است.