قوانین انتقام را ما تعیین میکنیم
سه شنبه 1404/09/25 11:11 دسته بندی: اقتصاد کلان کد خبر: 9127هرگونه اشتباه محاسباتی میتواند عواقب ناخواستهای به همراه داشته باشد. حقیقت این است که نبرد اسرائیل علیه غزه را باید در یک چارچوب بزرگتر دید که حزبالله لبنان میتواند یکی از اضلاعش باشد. این گروه بدون شک ابزارهای مخرب و مرگباری در زرادخانه خود دارد؛ اما باید توجه داشت که دارای «گزینههای بی حد و حصر» هم نیست. در سال۲۰۱۰، رابرت گیتس، وزیر دفاع ایالاتمتحده اظهار کرد که حزبالله «...بسیار بیشتر از اکثر دولتهای جهان راکت و موشک در اختیار دارد.» این ذخایر طی سالهای اخیر بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. «کمال عالم» یکی از اعضای ارشد شورای آتلانتیک، بر این باور است که لبنان امروزه کشوری «شکستخورده» یا «ناکام» است و اقتصادش بهشدت تحت فشار قرار دارد. هرگونه جنگی که با ورود حزبالله همراه باشد، فشار بیشتری به اقتصاد این کشور از قبل ویران وارد میآورد.
با توجه به اینکه لبنان اکنون «سومالی مدیترانه» نامیده میشود، این احتمال هست که حزبالله برای ورود به جنگ تمامعیار با اسرائیل محدودیت داشته باشد. به تعبیر دیگر میتوان گفت، ممکن است از جنگ مانند سال۲۰۰۶ استقبال نشود؛ اما حزبالله ممکن است برای دادن پاسخ به شیوهای که حامیانش را راضی کند، تحت فشار باشد؛ درحالیکه نمیتوان بهراحتی جنگ را پیشبینی کرد، اما احتمالات را به این شکل میتوان صورتبندی کرد:
یکم) حزبالله ممکن است خویشتنداری نشان دهد و به حماس آزادی عمل بدهد تا پاسخ خود را طراحی کند. حزبالله از زمان آغاز جنگ درگیر گلولهبارانهای مرزی از جنوب لبنان علیه اسرائیل بوده است. استفاده حزبالله از سلاحهای جدیدتر با قابلیت دقیقتر یا موشکهایی که به عمق اسرائیل شلیک میشوند و حیفا یا تلآویو را هدف قرار میدهند، نشانه تشدید تنش است و محاسبات را برای دولت بایدن پیچیده میکند و فریادهای جنگافروزی متحدان راست افراطی نخستوزیر بنیامین نتانیاهو را تقویت میکند.
دوم) مقامات امنیتی اسرائیل اعلام کردند که اعضای حماس در خارج از کشور اهداف قانونی هستند از جمله در ترکیه، قطر و لبنان. در ۱۸نوامبر، یوآو گالانت (وزیر جنگ اسرائیل) گفت که همه اعضای حماس، از جمله آن دسته از اعضای خارج از نوار غزه، «مردانی هستند که فقط راه میروند» و «هیچ فرقی بین یک تروریست کلاشنیکف به دست و تروریستهای کت و شلوارپوش» وجود ندارد. اشاره او به اسماعیل هنیه، رئیس حماس و دیگر رهبران این گروه بود که در قطر مستقر هستند. «رونن بات» رئیس آژانس امنیت داخلی اسرائیل (شین بت)، گفت: «این مونیخ ماست. ما این کار را در همهجا انجام خواهیم داد، در غزه، در کرانه باختری، در لبنان، در ترکیه و در قطر. چند سال طول میکشد؛ اما ما برای انجام آن حاضر خواهیم بود.» در پاسخ، آنکارا به اسرائیل هشدار داد که اگر بخواهد اعضای حماس را در خاک ترکیه ترور کند، با «عواقب جدی» روبهرو خواهد شد.
در ۲ژانویه، پلیس ترکیه ۳۰نفر را مظنون به انجام جاسوسی بینالمللی برای سرویس اطلاعاتی موساد اسرائیل، بهویژه برای هدف قرار دادن خارجیها (از طریق اقداماتی مانند شناسایی، حمله و آدمربایی) بازداشت کرد. «عملیات مول» شامل ۵۷آدرس هدفمند در هشت شهر ترکیه بود و مقامات همچنین مقادیر زیادی ارز از جمله نزدیک به ۱۵۰هزار یورو، یک اسلحه گرم ثبتنشده و مطالب دیجیتال را در جریان این حملات کشف کردند. اگرچه هویت آنها نامشخص باقی مانده، اما به احتمال زیاد این عملیات برای بازداشتن اسرائیل از توطئه اعمال خشونتآمیز علیه رهبران حماس در داخل ترکیه طراحی شده است. پسزمینه این عملیات، جنگ لفظی شدید بین ترکیه و اسرائیل است؛ زیرا آنکارا همچنان بهشدت از بمباران غزه توسط اسرائیل در جنگ با حماس انتقاد میکند. حملات علیه رهبری ارشد حماس اگرچه بر توانایی و روحیه نظامی، عملیاتی و استراتژیک این گروه تاثیر خواهد گذاشت، اما این مساوی با ضربه مرگبار به حماس نخواهد بود. با این حال، به نظر میرسد اسرائیل به دنبال مدیریت تحولات غزه و تغییر قوانین برخورد با حزبالله است. با این حال، مشخص نیست که اسرائیل یا نیروهای شبهنظامی منطقهای از یک درگیری طولانی چه سودی خواهند برد و پیروزی چگونه خواهد بود.
حزبالله و اسرائیل در آستانه برخورد؟
چند ماه پیش «عبدالله بوحبیب» وزیر امور خارجه لبنان در مصاحبهای با سیانان گفت که دولت او نمیتواند تصمیم حزبالله را برای وارد شدن به خصومتهای بیشتر با اسرائیل کنترل کند. او افزود: «اینطور نیست که بتوانیم به آنها دستور دهیم. ما این ادعا را نداریم، اما میتوانیم آنها را متقاعد کنیم و فکر میکنم در این راستا کار میکنیم.» مصاحبه او در جریان سفرش به واشنگتن انجام شد؛ دیداری که هدف از آن درخواست از کاخ سفید برای اعمال فشار بیشتر بر اسرائیل برای رعایت احتیاط در قبال لبنان بود. با این حال، این خطی بود که تسلیم شدن بیشتر به واقعیت را نشان داد: این حزبالله است که قوانین انتقام را تعیین میکند، نه دولت قانونی لبنان. «ندیم جمیل» یکی از اعضای پارلمان، به نشنالاینترست گفت: «آنچه بوحبیب میگوید، اعلامیهای است که رسما وضعیت دوفاکتو را میپذیرد.» حملات پهپادی مداوم اسرائیل و هدف قرار دادن فرماندهان ارشد نظامی حزبالله شرایط را پیچیدهتر کرده است.
دهها هزار نفر در دو طرف مرز بر اثر حملات راکتی، پهپادی، موشکی و توپخانهای خانههای خود را ترک کردهاند. حزبالله مدعی است که در حمایت از مردم فلسطین با اسرائیلیها میجنگد. پروفسور «ندیم شهادی» که پیش از این سرپرستی برنامه خاورمیانه در چتم هاوس لندن را بر عهده داشت، به نشنالاینترست میگوید: «ما در یک جنگ ظاهری و تبلیغاتی هستیم... نصرالله میگوید که بیش از ۱۰۰هزار رزمنده جنگنده و ۱۵۰هزار موشک دارد. اگر اسرائیلیها سخنان او را باور کنند، میتواند یک عامل بازدارنده باشد؛ اما اگر معلوم شود که او بلوف میزند و این تعداد سلاحها و رزمنده را در اختیار ندارد، آنگاه کشور به جنگی بسیار مخرب کشیده خواهد شد که بیرون آمدن دوباره از آن بسیار دشوار است.»
شهادی همچنین تاکید کرد که وضعیت کنونی لبنان نسبت به تابستان۲۰۰۶ که اسرائیل و حزبالله در یک جنگ یکماهه با هم درگیر شدند، بسیار متزلزلتر است. پس از پایان جنگ در سال۲۰۰۶، کشورهای خلیجفارس و جامعه بینالمللی برای کمک به بازسازی لبنان وارد عمل شدند. اکنون، حداقل، پادشاهیهای خلیجفارس مانند عربستان سعودی و کویت نشانههایی از خود نشان نمیدهند که کمکهای مشابهی به اقتصاد لبنان خواهند کرد. او میگوید: «در آن روزها ما از حمایت بینالمللی برخوردار بودیم؛ از ایالاتمتحده و کشورهای حوزه خلیجفارس. اکنون، کاملا منزوی شدهایم. بنابراین اگر به جنگ برویم، بازگشت به عقب بسیار دشوار خواهد بود.»
