به گزارش ایسنا، اندیشکده آمریکایی در مقالهای با عنوان «نقطه عطفی برای امنیت خلیج فارس؟» استدلال کرده است که حمله ۹ سپتامبر رژیم صهیونیستی به دوحه، نقطه عطفی در چشمانداز دفاعی منطقه به شمار میرود. مقاله اشاره کرده است که این حمله بهعنوان نخستین اقدام نظامی رژیم صهیونیستی علیه یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس، کشورهای منطقه را شوکه کرد و تردیدهایی درباره قابلیت اعتماد تضمینهای امنیتی ایالات متحده برانگیخت.
اندیشکده «استیمسون» در این مطلب بیان کرده است که این حمله در بحبوحه مذاکرات حساس برای برقراری آتشبس در جنگ ۲ ساله غزه صورت گرفت و حاکمیت قطر را نقض کرد؛ کشوری که میزبان پایگاه هوایی العدید و متحد عمده غیرناتویی آمریکا در منطقه محسوب میشود. این رویداد باعث برگزاری نشست اضطراری سران عرب و اسلامی در دوحه در تاریخ ۱۴ تا ۱۵ سپتامبر شد و ۲ نشست بعدی شورای دفاع مشترک شورای همکاری نیز برگزار گردید.
در این جلسات، وعدههایی برای تقویت تبادل اطلاعات، ایجاد سامانه هشدار زودهنگام و برگزاری رزمایشهای دفاع هوایی منطقهای داده شد. مقاله توضیح داده است که کشورهای عرب خلیج فارس اکنون رژیم صهیونیستی را بهعنوان یک تهدید مستقیم ارزیابی میکنند و همین امر موجب شده تا به ترکیه، مصر و پاکستان نیز برای همکاریهای دفاعی نزدیکتر روی آورند.
تدابیر جدید دفاع جمعی شورای همکاری خلیج فارس
استیمسون گزارش داده است که وزرای دفاع کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در ۱۸ سپتامبر در دوحه گردهم آمدند تا بستهای از تدابیر دفاع جمعی را اعلام کنند. برای نخستین بار در سالهای اخیر، دولتهای منطقه بیانیههای سیاسی را با برنامههای فنی و جدول زمانی آموزشی همراه کردند. مرکز استیمسون سه محور اصلی این اقدامات را چنین توصیف کرده است: تبادل اطلاعات از طریق فرماندهی نظامی متحد شورای همکاری، ایجاد سامانه هشدار مشترک برای مقابله با پهپادها و موشکها، و تبادل داده لحظهای از وضعیت هوایی میان کشورهای عضو. قرار است طی چند ماه آینده، راهبردهای دفاعی بهروزشده و رزمایشهایی برای تقویت فرماندهی برگزار شود.
اندیشکده آمریکایی افزوده است که بیانیه نهایی این نشست، مفاد توافقنامه دفاع مشترک شورای همکاری در سال ۲۰۰۰ را تکرار کرد و تأکید داشت که «امنیت کشورهای عضو شورای همکاری تجزیهناپذیر است». با این حال، این گزارش هشدار داده است که تلاشهای گذشته، از جمله نیروی «سپر جزیره»، اغلب به نتایج ملموسی منجر نشدهاند و هنوز درباره سازوکارهای فرماندهی و تأمین مالی هماهنگی عملی آنها ابهام وجود دارد.