چه خطری واگذاری سایپا به بخش خصوصی را تهدید می‌کند؟

اقتصادنیوز: یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران که به رشد منفی بهره‌وری و زیان‌ده شدن صنایع کشور دامن…

شنبه 1404/02/27 05:34 دسته بندی: اخبار خودرو کد خبر: 56159

به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه اعتماد نوشت: متاسفانه بخش صنعت کشور همانند بخش خودروسازی نیز از انحصار و عدم رقابت‌پذیری رنج می‌برد و صنعت خودروسازی کشور به صورت انحصاری و تحت مدیریت غیرمستقیم دولت اداره می‌شود و منافع کلان اعم از مالی و استخدام‌های بی‌رویه طی دهه‌های اخیر نصیب عده‌ای کرده است و همچنان مقاومت‌های سنگین فراروی واگذاری بخش خودروسازی کشور وجود دارد.

متاسفانه مدیریت سایه‌ای دولت و دخالت‌های نهادهای مختلف در ارکان خودروسازی کشور موجب شده این صنعت به ‌شدت زیان‌ده شود و توانایی رقابت را با خودروسازی‌های کشورهای همسایه نداشته باشد.

گاهی برخی برخوردار از رانت با ادبیات بسیار خوشایند و انحراف افکار عمومی و قربانی کردن واقعیت‌ها و حقایق، بر تداوم وضعیت کنونی صنعت خودروسازی و جهت تداوم بهره‌مندی از رانت‌ها اصرار دارند. بنابراین رقابت‌پذیری صنعت خودروسازی کشور و حذف مدیریت ناسالم و رانتی دولتی یک ضرورت است. تجربیات جهانی نیز بر همین مساله صحه دارد به‌طوری که جز واگذاری صنعت خودروسازی به بخش خصوصی واقعی، هیچ چاره‌ای برای بهبود عملکرد و خروج از زیاندهی و افزایش رضایتمندی عمومی وجود ندارد.

البته در خصوصی‌سازی واقعی باید دقت شود که از تجربیات شکست خصوصی‌سازی سال‌های اخیر درس گرفته شود که گرفتار شبه دولتی‌ها و نفوذ برخی نهادهای سایه‌ای نشد و بخش خصوصی واقعی مدیریت را برعهده بگیرد.

با این حال جهت واگذاری سایپا به بخش خصوصی واقعی که یک ضرورت است، باید الزامات واگذاری رعایت شود. اولین الزام در نحوه مذاکره است. بهترین روش واگذاری به صورت مذاکره است و نه از طریق بورس.

در روش مذاکره، انتخاب تیم مدیریتی خبره و اهل دانش و واگذاری تدریجی در صورت تحقق اهداف واگذاری مهم است. واگذاری به تیم مدیریتی خبره با قیمت‌های تخفیفی کلیدی است که تجربه کشورهای موفق نیز همین بوده است. شاید واگذاری تدریجی سهام با شرط تحقق اهداف همچون ارتقای کیفیت و اشتغال و تولید و با تخفیف مناسب راهکار مناسب است. ولی هیات واگذاری باید مراقب باشد در این خصوص گرفتار شعارهای فریبنده نشود و بر تجربه موفق جهانی تکیه زده و از روش مذاکره تدریجی و با تخفیف مناسب استفاده کند تا مدیریت فهیم شکل گیرد و رانت‌ها حذف و از زیان‌دهی شرکت کاسته شود.

در ضمن باید مراقبت شود نهادهای سایه‌ای در قالب شبه دولتی‌ها و افراد سفارش شده پشت پرده نتوانند مجدد بر مدیریت سایپا سیطره داشته باشند و بخش خصوصی واقعی بتواند بر ارکان مدیریتی تکیه زند. با توجه به گستره واگذاری و ارزشمندی آن، بدیهی است لابی‌های شدیدی شکل بگیرد و نهاد واگذاری دولت با حمایت رهبری و سران قوا باید مراقبت کند رقابت‌پذیری واقعی شکل بگیرد و تجربه تاسف‌بار واگذاری‌های سال‌های اخیر در ظهور مدیریت‌های سایه‌ای و شبه دولتی و غیرواقعی مجدد شکل نگیرد که خود داستان غم‌انگیز دیگری رقم خواهد زد.