به گزارش ایسنا، در گزارشی، روزنامه عبری «معاریو» به آنچه یک پژوهشگر برجسته صهیونیستی استنتاج کرده و آن را «اقدام مخفیانهای که ماههاست در دست طراحی است» نامیده، اشاره کرد. او درباره «نحوه برنامهریزی ترکیه برای تنبیه اسرائیل» صحبت کرده است.
«معاریو» گزارش داد: زمانی که ترکیه حکم جلب ۳۷ مقام عالیرتبه اسرائیلی، از جمله بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر را صادر کرد، بسیاری پرسیدند: آیا این فقط یک نمایش سیاسی است یا اقدامی با اهمیت واقعی؟ دکتر «حای ایتان کوهن یاناروگاک»، پژوهشگر ارشد مرکز دایان در دانشگاه تلآویو، پاسخی پیچیدهتر از انتظار ارائه داد.
کوهن یاناروگاک در مصاحبهای توضیح داد: «تا زمانی که این مقامات پا به خاک ترکیه نگذارند، این تصمیم در واقع اهمیتی ندارد.» اما تصویر کامل بسیار نگرانکنندهتر است: «ترکیه با این بیانیه به اسرائیل میگوید: تا زمانی که دولت فعلی سر کار است، حتی اگر روز بعد از جنگ در غزه باشد، عملاً قادر به عادیسازی روابط نخواهیم بود.»
این اقدام ترکیه یک عمل واکنشی آنی نیست؛ «کوهن یاناروگاک» فاش میکند که این موضوع یک عملیات «کاملاً برنامهریزیشده» است: «آنچه من از رسانههای ترکیه استنتاج میکنم این است که برای آمادهسازی چنین پروندهای، آنها ماههاست که تدارکات لازم را اینجا (در ترکیه) فراهم کردهاند. آنها انواع اسناد را از بیمارستانها درباره کسانی که از غزه بازگشتهاند، جمعآوری کردهاند و شواهد مختلفی از حوادث گوناگون رخ داده در جنگ اضافه کردهاند.» او این اقدامات را «یک فرآیند جدی و نسبتاً جامع توصیف کرد که چندین ماه به طول انجامید.»
معاریو نوشت این واقعیت که ترکیه جزو امضاکنندگان اساسنامه رم دیوان کیفری بینالمللی (ICC) نیست، وضعیت را پیچیدهتر میکند. احکام جلب صادرشده از سوی دیوان لاهه علیه نتانیاهو و «یوآو گالانت»، وزیر سابق جنگ از حمایت نمادین آنکارا برخوردار بود، اما کوهن یاناروگاک معتقد است: «این تصمیم هیچ اهمیت عملی در خاک ترکیه ندارد.» بنابراین، احکام صادره از سوی ترکیه «مانند اقدامی است که تصمیم دادگاه را تکمیل میکند.»
وقتی از او درباره انگیزههای «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه، برای اتخاذ چنین موضع تندی سؤال شد، پاسخ پژوهشگر این بود: «هر دو؛ این قطعاً درست است، هر بار که او علیه اسرائیل موضعگیری تندی میگیرد، این امر به نفع منافع داخلی اوست،» اما فراتر از آن، «این کار چهره او را در جهان اسلام نیز حفظ میکند. بنابراین برای میراث او نیز خوب است.»
هنگامی که از او پرسیده شد که آیا این نقطه زوال جدیدی در روابط ترکیه و تلآویو است، کوهن یاناروگاک با ناامیدی صادقانه پاسخ داد: «هر بار که تحولات بیشتری میبینیم و هر بار میگوییم این یک نقطه زوال جدید است، واقعاً یک نقطه زوال جدید است. ما شاهدیم که آنها این توانایی را دارند که تنزل روابط را به سطحی پایینتر و پایینتر برسانند و باید بگوییم که آنها در زمینه سوق دادن روابط به سوی پایین بسیار خلاق هستند.»
معاریو نوشت اما بُعد دیگری نیز در این اقدام ترکیه وجود دارد؛ کوهن یاناروگاک به ارتباط بین احکام جلب و جاهطلبیهای ترکیه برای مشارکت در «روز بعد» در غزه اشاره میکند و میگوید: «ما میبینیم که مرحله اول توافق هنوز اجرا نشده است و در نتیجه، مرحله دوم آغاز نشده است. در مرحله دوم، با وجود اینکه قرار بود ترکیه بخشی از بیانیههای دولت اسرائیل روی کاغذ باشد، ما میفهمیم که این اتفاق نخواهد افتاد. بنابراین، این نکته را میتوان به عنوان نوعی مجازات ترکیه در برابر بستن درها از سوی اسرائیل نیز تفسیر کرد.»
به گزارش «معاریو»، پیام ترکیه روشن است: «آنکارا در را به روی دولت فعلی اسرائیل بسته است و این کار را به شکلی روشمند و برنامهریزیشده انجام میدهد. این یک طوفان دیپلماتیک گذرا نیست، بلکه سیاستی عمدی است که حتی پس از پایان جنگ در غزه بر آینده منطقه تأثیر خواهد گذاشت.»
قابل ذکر است که «شوشا بیدرسیان» سخنگوی کابینه رژیم صهیونیستی روز یکشنبه تأکید کرد که تلآویو مخالف هرگونه حضور نظامی ترکیه در نوار غزه در چارچوب هر نیروی چندملیتی است که قرار است جایگزین ارتش اسرائیل شود.
در همین حال، وزارت امور خارجه ترکیه اعلام کرد که «هاکان فیدان»، وزیر امور خارجه، روز دوشنبه برای تقویت روابط دوجانبه بین آنکارا و واشنگتن به ایالات متحده سفر خواهد کرد.
این سفر در برهه بسیار حساسی صورت میگیرد، زیرا همزمان با ورود «احمد الشرع»، رئیس دولت انتقالی سوریه، به واشنگتن در صبح روز یکشنبه انجام میگیرد که اولین سفر رسمی یک رئیس سوری به پایتخت آمریکا پس از دههها محسوب میشود.
بر اساس گزارش روزنامه عبری «هاآرتص»، «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا، در حال نهایی کردن جزئیات یک طرح دیپلماتیک احتمالی است که شامل تفاهمات امنیتی بین سوریه و اسرائیل و پیوستن دمشق به چارچوب کلی توافقنامههای ابراهیم میباشد.
همزمانی سفر فیدان و الشرع به عنوان نشانهای از در هم تنیدگی منافع منطقهای در پرونده سوریه تلقی میشود، جایی که آنکارا به دنبال تأمین منافع خود در شمال سوریه است، در حالی که واشنگتن در تلاش است تا با ادغام دمشق در یک منظومه امنیتی و دیپلماتیک گستردهتر، توازنهای منطقهای را بازتعریف کند.
انتهای پیام
