خصوصی‌سازی ایران خودرو و سایپا در بن‌بست منافع گیر افتاده است؟

اقتصادنیوز: یکی از مهم‌ترین ریشه‌های پیشرفت اقتصادی و رشد سرمایه‌گذاری، ثبات و پیش‌بینی‌پذیری و کاهش ریسک‌های اقتصادی…

شنبه 1404/03/10 06:11 دسته بندی: اخبار خودرو کد خبر: 57613

به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه اعتماد نوشت: بدیهی است هر قدر نااطمینانی‌های اقتصادی و سیاسی تشدید شود، اعتماد فعالان اقتصادی کاهش یافته و امکان سرمایه‌گذاری مقدور نخواهد شد. در اقتصاد ایران متاسفانه در کنار ریسک‌های سنگین اقتصادی و سیاسی جهانی و تحریم‌های فلج‌کننده اقتصادی، تصمیمات شبانه و پی در پی و متناقض به اندازه زیاد وجود داشته و دارد.

همچنین تعدد نهادهای تصمیم‌گیر نیز طی سال‌های اخیر مزید علت شده و آرامش اقتصادی را سلب کرده است. در خصوص بحث خصوصی‌سازی صنعت خودروسازی کشور نیز همانند سایر صنایع و فعالیت‌های اقتصادی، تعلل و عدم تصمیم‌گیری سخت حاکم است، چراکه مقاومت‌های سنگینی فراروی واگذاری بخش‌های دولتی و شبه دولتی به بخش خصوصی وجود دارد.

دو خودروسازی کشور که همواره با صورت‌های مالی زیانده همچنان مشغول فعالیتند و اقتصاد ذی‌نفعانه اجازه خصوصی‌سازی را برای این دو شرکت فراهم نساخته است،

مساله بحث‌برانگیز ایران خودرو در ماه‌های گذشته که با پیگیری طاقت‌فرسای وزیر اقتصاد خاتمه یافت و مساله دیروز سایپا نشان از پیچید‌گی عمیق فراروی خصوصی‌سازی این دو خودروساز دارد.

دیروز توسط دو خودروسازی کشور خبری در کدال منتشر شد مبنی بر اینکه طبق نامه محرمانه شورای عالی سران قوا تغییر و تحول در سایپا تا تعیین تکلیف مساله، متوقف و ممنوع شده است و همین موضوع یک شوک منفی به بازار سرمایه تحمیل کرد و بازار منفی شد و اکثر سهام بازار به صف فروش رفتند، چراکه بازار سرمایه به ‌شدت به دو مساله دولتی‌سازی و اقتصاد دستوری واکنش منفی نشان می‌دهد. با این حال بعد اعلام این خبر، اخباری مبنی بر تکذیب آن توسط دبیرخانه شورا و وزارت صمت و سازمان خصوصی‌سازی منتشر شد.

با این حال مجددا در کدال ضمن تایید خبر دیروز افشای جدیدی صادر شد مبنی بر اینکه نامه دبیرخانه صحت دارد ولی تلاش برای واگذاری ادامه دارد. ریشه این تناقض‌ها و اخبار متفاوت حکایت از وجود منافع پشت پرده دارد به‌طوری که در بحث ایران خودرو نیز در ماه‌های پیش این‌گونه اخبار متناقض و مقاومت‌های سنگین وجود داشت.

در مجموع بحث واگذاری این دو شرکت بسیار سنگین و سخت شده و مساله احراز اهلیت خود بر پیچیدگی امر افزوده است. اسامی و نام‌هایی که طی روزهای اخیر مطرح شدند اکثریت سابقه و حسن شهرت حداقلی را ندارند و همین مساله بر مقاومت‌ها افزوده است. البته به دلیل منافع کلان فرآیند، بدیهی است لابی‌های گسترده نیز حاکم است و به نظر می‌رسد باید بحث اهلیت و توانمندی و حسن شهرت بررسی دقیق شود و اجازه لابی‌های پشت پرده داده نشود.

با این حال بررسی‌های کافی موجب خواهد شد از تناقضات جلوگیری و احتمال تبانی‌ها کاسته شود. آنچه از اسامی و روش‌های واگذاری مشخص است، حکایت از این دارد فرآیند کاملا مبهم و نامشخص است و به‌رغم تاکید وزارت صمت بر تداوم امر خصوصی‌سازی، به نظر می‌رسد آمادگی و اقتدار لازم در دولت برای خصوصی‌سازی این دو شرکت هنوز مهیا نیست.

در خصوص بحث سایپا شواهد نشان داد که اولا شبهات در خصوص برخی متقاضیان خرید بسیار زیاد است و اهلیت ندارند‌. در ضمن دولت باید با قدرت و محکم و دقیق این‌گونه مسائل را راهبری کند، چراکه به ‌شدت بر بازار سرمایه و کاهش اعتماد ملی ضربه وارد می‌کند. در ضمن در قضیه ایران خودرو حقایق نشان داد ترک صندلی مدیریتی چقدر هزینه‌زا بود و با دخالت نیروهای انتظامی به زحمت قصه حل شد. لذا شرایط بسیار سخت و پیچیده است و دولت باید به دقت و با اقتدار پیش رود در غیر این‌ صورت بدین روش پیش رویم، اجازه حل مساله داده نخواهد شد، چراکه منافع کلان اجازه نمی‌دهند.