نبرد تنگاتنگ در بازار غذا

سازمان خواربار و کشاورزی ملل‌متحد (فائو) در گزارشی اعلام کرد؛ بازار جهانی مواد غذایی در ماه ژوئن شاهد نبردی تنگاتنگ میان افزایش و کاهش قیمت‌ها بود، درحالی‌که قیمت غلات با افت روبه‌رو شد، افزایش قیمت روغن‌های گیاهی، شکر و فرآورده‌های لبنی، شاخص قیمت جهانی کالاهای اساسی مواد غذایی را در سطح ماه قبل نگه داشت.

 شاخص قیمت مواد غذایی فائو که نوسانات ماهانه بهای سبدی از کالاهای اساسی مواد غذایی در تجارت‌جهانی را نشان می‌دهد، در ماه ژوئن بدون تغییر نسبت به ماه قبل، به‌طور متوسط ۱۲۰ واحد باقی‌ماند. این رقم معادل عدد اصلاح‌شده برای ماه مه است.

از سوی دیگر، شاخص قیمت مواد غذایی فائو در حال‌حاضر ۲.۱‌درصد کمتر از مقدار مشابه سال‌گذشته و ۲۴.۸‌درصد پایین‌تر از بالاترین سطح خود در مارس۲۰۲۲ است.

 شاخص قیمت غلات در ماه ژوئن شاهد افت ۳‌درصدی نسبت به ماه مه بود. این کاهش عمدتا به دلیل پایین‌آمدن قیمت جهانی ذرت، گندم و برنج رخ‌داد که بخشی از آن ناشی از چشم‌‌‌‌‌انداز بهتر تولید در کشورهای صادرکننده عمده این محصولات است. در مقابل، شاخص قیمت روغن‌های گیاهی در همین مدت ۳.۱‌درصد افزایش یافت.

احیای تقاضای جهانی برای واردات روغن پالم و همچنین تقاضای قوی بخش سوخت زیستی ایالات‌متحده برای روغن سویا و آفتابگردان، عامل اصلی این افزایش قیمت بود.

براساس این گزارش، درحالی‌که شاخص قیمت مواد غذایی فائو در مجموع در ماه ژوئن نسبت به ماه قبل ثابت ماند، شاهد تحولات قابل‌توجهی در قیمت برخی اقلام اساسی بودیم. شاخص قیمت شکر فائو پس از سه ماه کاهش متوالی، به دلیل نگرانی‌ها درباره تاثیر احتمالی شرایط نامساعد جوی و باران‌‌‌‌‌های موسمی بر تولید در برزیل و هند، در ماه ژوئن نسبت به ماه مه ۱.۹‌درصد افزایش یافت.

شاخص قیمت لبنیات فائو با افزایش ۱.۲‌درصدی مواجه شد، به‌طوری که قیمت جهانی کره با توجه به افزایش تقاضای جهانی برای تحویل‌‌‌‌‌های کوتاه‌مدت همزمان با فروش بالای خرده‌‌‌‌‌فروشی، کاهش فصلی عرضه شیر در اروپای‌غربی و موجودی اندک در اقیانوسیه، به بالاترین میزان در ۲۴ ماه گذشته رسید. شاخص قیمت گوشت فائو در ماه ژوئن تقریبا بدون تغییر باقی‌ماند، زیرا افزایش اندک قیمت جهانی گوشت گوسفند، خوک و گاو تقریبا کاهش ناشی از عرضه در قیمت جهانی گوشت طیور را جبران کرد.

چشم‌‌‌‌‌انداز مثبت غلات

این نهاد بین‌المللی، در تازه‌‌‌‌‌ترین گزارش خود با عنوان «بررسی عرضه و تقاضای غلات» دلیل افزایش پیش‌بینی‌های قبلی را چشم‌‌‌‌‌انداز به‌مراتب بهتر برداشت ذرت در چهار کشور آرژانتین، برزیل، ترکیه و اوکراین عنوان کرد. این افزایش، افت چشم‌‌‌‌‌انداز برداشت در اندونزی، پاکستان و چند کشور جنوب آفریقا را جبران می‌کند.

همچنین به دلیل چشم‌‌‌‌‌انداز مثبت‌‌‌‌‌تر در آسیا، به ‌‌‌‌‌ویژه پاکستان، پیش‌بینی تولید گندم نیز افزایش یافته‌است. انتظار می‌رود این افزایش، کاهش موردانتظار در روسیه ناشی از شرایط نامساعد آب‌و‌هوایی در مناطق اصلی تولید گندم در اوایل فصل را جبران کند. در مجموع، فائو پیش‌بینی می‌کند که تولید جهانی برنج به رقم بی‌سابقه ۵۳۵‌میلیون ‌تن برسد.

گزارش جدیدی که به‌تازگی تحت‌عنوان «چشم‌‌‌‌‌انداز برداشت و وضعیت غذا» منتشر شده‌است، تصویری نگران‌‌‌‌‌کننده از پیامدهای ناگوار درگیری‌های مسلحانه بر امنیت غذایی در جهان ارائه می‌دهد. این گزارش نشان می‌دهد که این درگیری‌‌‌‌‌ها منجر به تشدید وخامت ناامنی غذایی در چندین کشور شده‌است که درمیان آنها یمن از وضعیت بسیار وخیمی رنج می‌برد.

در یمن، تقریبا ۴.۶‌میلیون نفر در مناطق تحت‌کنترل دولت با ناامنی غذایی حاد روبه‌رو هستند. این به‌معنای فقدان شدید دسترسی به غذا و ناتوانی در تامین نیازهای غذایی اولیه است. علاوه بر یمن، ساکنان نوار غزه و سودان نیز با خطر قحطی مواجه هستند.

این وضعیت فاجعه‌‌‌‌‌بار،‌ میلیون‌ها نفر را در معرض گرسنگی و سوءتغذیه شدید قرار می‌دهد و نیاز فوری به اقدامات بشردوستانه را برجسته می‌کند. سیستم اطلاعات و هشدار اولیه جهانی فائو در گزارش سه‌‌‌‌‌ماهه خود، با جزئیات به بررسی روند گرسنگی در ۴۵کشوری می‌پردازد که به کمک‌های خارجی برای تامین غذا نیاز دارند. این گزارش همچنین به تفکیک منطقه‌ای تولید و چشم‌‌‌‌‌انداز غلات می‌پردازد.

درحالی‌که پیش‌بینی‌‌‌‌‌ها حاکی از افزایش تولید غلات در کشورهای کم‌‌‌‌‌درآمد و مواجهه با کمبود غذا در سال‌۲۰۲۴ است، این رشد در بین ۴۴ کشور این گروه توزیع یکسانی نخواهد داشت.

نگرانی‌ها در مورد امنیت غذایی در جنوب آفریقا به دلیل کاهش شدید پیش‌بینی‌‌‌‌‌شده در تولید غلات در سال‌۲۰۲۴ افزایش یافته‌است.

شرایط آب‌‌‌‌‌وهوایی‌گرم و خشک، عامل اصلی این افت ۲۰‌درصدی است که به‌طور قابل‌توجهی بر دسترسی به غذا در این منطقه تاثیر خواهد گذاشت. با فرض حفظ سطح مصرف فعلی، پیش‌بینی می‌شود که نیاز به واردات غلات در جنوب آفریقا بیش از دو‌برابر میانگین پنج سال‌گذشته باشد. این موضوع، فشار زیادی بر منابع محدود و زیرساخت‌های ضعیف این منطقه خواهد گذاشت. در همین حال، زامبیا که به‌طور سنتی صادرکننده ذرت بوده‌است، در سال‌۲۰۲۴ به دلیل کاهش تولید داخلی، مجبور به واردات تقریبا یک‌میلیون ‌تن ذرت خواهد شد.

گزارش اخیر در مورد چشم‌‌‌‌‌انداز غلات، حاکی از آن است که درحالی‌که پیش‌بینی می‌شود عرضه جهانی ذرت در سال‌جاری به اندازه کافی باشد، اما این ذرت عمدتا از نوع زرد خواهد بود. این موضوع، نگرانی‌هایی را در مورد دسترسی به ذرت سفید که غذای اصلی در جنوب آفریقا است، ایجاد می‌کند.