به گزارش اقتصادنیوز، زمانی که شاهزاده عبدالعزیز بن‌سلمان، 6 سال پیش وزیر انرژی عربستان سعودی را منصوب کرد او قول داد که حتی به نظرات کوچکترین اعضای اوپک پلاس توجه کند؛ اما در آخرین جلسه این کارتل نفتی حتی قدرتمندترین اعضا نیز نتوانستند مانع از اجرای طرح‌های ریاض شوند.  

براساس گزارش اکوایران، عربستان این  گروه را هدایت کرد تا برای سومین بار متوالی با افزایش تولید بسیار بزرگ  نفت موافقت کنند، این درحالی است که برخی از اعضا به رهبری روسیه با آن مخالف بودند. سعودی‌ها با پافشاری بر افزایش تولید بیش از میزان برنامه‌ریزی شده، سبب کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی شدند.  آن‌ها در تلاش‌اند اعضایی را که سهمیه تولید خود را رعایت نمی‌کنند، مجازات کنند و سهم خود از بازارهای جهانی را پس بگیرند.

این تغییر سیاستی سبب شد تا معاملات آتی نفت در ماه آوریل به کمترین میزان خود در طول چهار سال گذشته برسد و به کمتر از 60 دلار در هر بشکه سقوط کند؛ شرایطی که  از رانندگان آمریکایی گرفته تا مصرف‌کنندگان محصولات پتروشیمی در آسیا را تحت تاثیر قرار داد. این مسئله همچنین سبب شد تا تولیدکنندگان نفت با چشم‌اندازی هشداردهنده مواجه شوند: پادشاهی عربستان با چه سرعتی میلیون‌ها بشکه نفت متوقف شده را به بازار باز می‌گرداند؟

اوج‌گیری تسلط ریاض بر اوپک پلاس

نتیجه این نشست نقطه اوج جدید در تسلط عربستان‌سعودی بر اوپک پلاس به‌شمار می‌رود؛ و سوالاتی را درباره آینده این اتحاد نفتی و روابط پیچیده میان شبکه ارتباطی میان محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان،  ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ، روسای‌جمهوری روسیه  و آمریکا ایجاد می‌کند.

به گفته ثامر غضبان، وزیر نفت سابق عراق، عربستان نقش بزرگی ایفا می‌کند، به‌طوری که اکنون نوعی قدرت برای سعودی‌ها در اوپک پلاس به وجود آمده است.

تصمیم ناگهانی برای افزایش تولید و سقوط قیمت نفت

طبق گزارش بلومبرگ، این تغییر سیاستی عربستان‌سعودی از سوم ماه آوریل آغاز شد که این کشور و هفت کشور دیگر عضو اوپک پلاس بازار جهانی را با اعلام افزایش تولید 411 هزار بشکه‌ای نفت در روز غافلگیر کردند؛ چراکه این میزان تقریبا سه برابر افزایش تولید برنامه‌ریزی شده بود. این تصمیم در حالی اعلام شد که بازار جهانی به‌دلیل کاهش تقاضای چین و جنگ تجاری ترامپ در فشار قرار داشت و سبب شد تا قیمت نفت برای مدت کوتاهی به زیر 60 دلار در هر بشکه برسد.

عربستان‌سعودی به‌جای ایجاد اجماع برای این تغییر، آن‌ها را به نشستی ویدئویی دعوت کرد و برنامه‌های خود را تنها چند روز قبل به آن‌ها اعلام کرد. مقامات اوپک پلاس می‌گویند که اطلاعی از علت این تغییر سیاستی ندارند و دلایل مختلفی را مطرح می‌کنند تا برای این‌که  چرا بزرگ‌ترین مدافع قیمت نفت در جهان اکنون در تلاش برای کاهش آن است.

پشت‌پرده چرخش سیاست نفتی ریاض

برخی از مقامات معتقدند که ریاض تنها در تلاش برای راضی کردن دونالد ترامپ است؛ او از اوپک خواسته است تا هزینه سوخت را کاهش دهد و ماه گذشته در جریان مجموعه‌ای از قراردادهای چند میلیارد دلاری به کشورهای حوزه خلیج‌فارس سفر کرد. سایرین اما می‌گویند که صبر عربستان درباره تولید بیش از حد قزاقستان و عراق تمام شده است و قصد دارد از طریق کاهش قیمت آن‌ها را تنبیه کند.

با این حال، افراد آشنا به این موضوع بر این باورند که ریاض به‌دنبال بازگردان سهم خود از بازار است که در طول سال‌ها به تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا واگذار کرده بود.

نشست اضطراری و سردرگمی اعضا

اما سردرگمی داخلی زمانی افزایش یافت که سعودی‌ها نشست ویدئویی دیگری را در ماه می برگزار کردند که به توافق برای دومین افزایش تولید نفت در ماه بعد منجر شد.

این یک‌جانبه‌گرایی با سال‌های اولیه اوپک پلاس در تضاد است؛ در آن زمان مذاکرات در مقر آن در وین اتریش ممکن بود تا شب تا حتی روزهای بعد ادامه پیدا کند، تا زمانی که توافقی میان نظرات اعضای مختلف حاصل شود. و اگر چه ریاض معمولا پیروز می‌شد، ولی جایی برای بحث وجود داشت.

مخالفت روسیه با افزایش تولید

تا روز شنبه که اعضای اصلی اوپک‌پلاس در تازه‌ترین نشست ماهانه خود گرد هم آمدند، نشانه‌هایی از اختلاف و شکاف میان آن‌ها آشکار شده بود. روسیه، به‌عنوان تنها عضوی که تولید نفت و نفوذ ژئوپلتیکی مشابه با عربستان دارد، با حمایت عمان و الجزایر استدلال کرد که اوپک پلاس باید تولید را در ماه جولای ثابت نگه دارد و اثر افزایش‌‎های قبلی در تولید را بررسی کند.

اما بدون مخالفت دیگری، پیشنهاد عربستان برای افزایش تولید 411 هزار بشکه‌ای در روز برای ماه جولای نیز تایید شد. این توافق به آن معناست که اوپک پلاس تاکنون بیش از نیمی از برنامه خود برای بازگرداندن 2.2 میلیون بشکه در روز از تولیدات متوقف شده را اجرا کرده است. اوپک پلاس قرار است مجددا در 6 جولای برای بررسی افزایش تولید در ماه آگوست تشکیل جلسه دهد و اختلاف میان مسکو و ریاض ممکن است بار دیگر مطرح شود.

به گفته جورج لئون، از تحلیلگران موسسه ریستاد انرژی، عربستان‌سعودی کاملا سکان هدایت را در دست دارد، و این تنها شامل مدیریت عرضه نیست، بلکه اقدامی حساب‌شده با نیت‌های ژئوپلتیکی است.