اظهار نظر بقایی در مورد زمان برگزاری دور جدید گفت‌وگوهای ایران و اروپا

اقتصادنیوز: اسماعیل بقایی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود در مذاکرات ژنو شاهد مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا…

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، « اسماعیل بقائی» در آغاز نشست خبری امروز (دوشنبه) خود با مروری بر تحولات سیاست خارجی کشور طی هفته گذشته گفت: وزیر امور خارجه امروز در ترکیه به سر می‌برند و روز گذشته نیز به سوریه سفر کردند.

وی افزود: نشست وزیران امور خارجه اکو روز سه‌شنبه در مشهد به ریاست وزیر امور خارجه کشورمان برگزار می‌شود. امروز نیز نشست کارشناسان در مشهد در حال برگزاری است.

بقائی در این نشست در پاسخ به سوالی تاکید کرد: آمریکایی‌ها می‌گویند هدف ما از حضور در سوریه  مبارزه با داعش است، با توجه به این موضوع  این سوال مطرح می‌شود پس چرا گروه‌های تروریستی از جمله داعش در سوریه در حال فعالیت هستند و از دیگر سو آمریکایی‌ها با چه مجوزی در سوریه هستند.

چرا عراقچی به ترکیه رفت؟

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با ارائه توضیحاتی در مورد سفر اخیر وزیر خارجه به سوریه در پاسخ به سوالی در  مورد علت سفر عراقچی به ترکیه گفت: ترکیه یکی از همسایگان مهم سوریه است و در روند آستانه نقش کلیدی دارد و شرایط کنونی منطقه ایجاب می‌کرد که ما رایزنی‌هایی را از نزدیک با مقامات ترکیه داشته باشیم.

بقائی در پاسخ به سوال ایسنا در مورد آخرین وضعیت کنسولگری ایران در حلب که مورد اشغال گروه‌های تروریستی قرار گرفته و پیگیری‌های حقوقی ایران در این زمینه گفت: خوشبختانه به موقع کنسولگری ایران تخلیه شد و الحمدالله برای هیچ کدام از همکاران ما مشکلی ایجاد نشد.

وی افزود: هرگونه تعرضی  به اماکن دیپلماتیک در هر شرایطی ممنوع است و هیچ فرد و گروهی حق ندارد که چنین کاری را انجام دهد.

وی تصریح کرد: به صورت طبیعی این موارد به بخش  کمیته حقوقی سازمان ملل منعکس می‌شود و اشخاص و گروه‌هایی که تعرض کردند باید پاسخگو باشند.

فرایند آستانه موفق‌ترین ساز و کار در حل بحران سوریه بوده است

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگر ایسنا در مورد کارایی روند آستانه و اینکه چرا علیرغم تاکید روند آستانه بر خلع سلاح‌های گروه‌های تروریستی در سوریه، این  اتفاق در مدت اخیر  رخ نداده است؟ گفت: همه اذعان  دارند که فرایند آستانه موفق‌ترین ساز و کار در حل بحران سوریه بوده است و هر سه کشور ضامن آستانه به سهم خود تلاش کردند در چارچوب این فرایند به وظایف خود عمل کنند.

وی افزود: روند آستانه کماکان زنده است و جامعه بین‌المللی نسبت به اهمیت این روند برای کاهش تنش در سوریه و ابزار و محملی برای انجام اقدامات انسان‌دوستانه آگاه هستند.

بقائی ادامه داد: ما به عنوان جمهوری اسلامی به این فرایند متعهد هستیم و بقیه کشورهای موثر و حاضر در این فرایند نیز نظر مشابهی در این زمینه دارند.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: برنده اصل ناامنی در منطقه، رژیم صهیونیستی است.

بقائی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با صحبت‌های وزیر خارجه در جمع خبرنگاران در پرتغال در مورد برنامه هسته‌ای ایران و امکان تغییر دکترین هسته‌ای ایران در صورت ادامه اقدامات غیرسازنده کشورهای اروپایی در مورد برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران گفت: سیاست هسته‌ای ایران کماکان ثابت است و  برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و خواهد ماند.

وی گفت: آنچه که آقای عراقچی در گفت‌وگو با خبرنگاران مطرح کردند هشداری بود در مورد تبعات و آثار رویکرد غیر سازنده و بهانه‌جویی برخی از کشورهای غربی در ارتباط با فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و اینکه این برخوردها باعث شده که یک گفتمانی در داخل ایران در بین برخی از نخبگان و مردم عادی شکل بگیرد که شاید مسیری که تا الان در مورد موضوع هسته‌ای طی کرده‌ایم مسیر مناسبی نبوده، به خاطر اینکه علیرغم همه همکاری‌های ایران و گفت‌وگوها و مذاکرات با غربی‌ها کماکان بهانه‌جویی‌ها ادامه دارد.

بقائی افزود: آقای عراقچی همچنین تأکید کردند که برنامه هسته‌ای ایران هم با توجه به فتوای مقام معظم رهبری و هم ارزیابی‌های مبتنی بر امنیت ملی، کماکان صلح‌آمیز باقی خواهد ماند.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی در مورد نقش ترکیه در تحولات اخیر سوریه و فعالیت مجدد گروه‌های تروریستی در این کشور گفت: همان طور که خدمتتان اشاره  کردم ترکیه یک کشور تاثیرگذار و تاثیر پذیر از تحولات سوریه است.

وی افزود: همه ما در منطقه مدتهاست به این جمع بندی رسیده‌ایم که هرگونه ناامنی و گسترش تروریسم در سوریه فقط به سوریه محدود نمی‌ماند و  همانطور که باز عرض کردم در چارچوب فرایند آستانه هم ترکیه، هم ایران و هم روسیه برای کاهش تنش در مناطق سوریه طی هفت الی هشت سال اخیر تلاش‌های زیادی داشته‌اند.

سخنگوی وزارت خارجه خطاب به خبرنگار پرسش کننده گفت: شما اظهار نظر مقام‌های رسمی ترکیه را هم در این مورد حتما پیگیری کرده‌اید ، وزیر امور خارجه ترکیه صراحتا اعلام کرد که این موضوعات ارتباطی به ترکیه ندارد و  از این وضعیت ابزار نگرانی کردند. فکر می‌کنم دوستان ترک ما به اندازه ما نسبت به سیر تحولات در سوریه نگران هستند.

بقائی تاکید کرد: همه ما نسبت به این واقعیت آگاه هستیم که تروریسم در یک جا متمرکز نمی‌ماند و  ماهیت تروریسم این گونه است که تمایل به انتشار و سرایت به نقاط مختلف دارد، بنابراین این نگرانی مشترک حتما باعث خواهد شد که کشورهای منطقه به ویژه کشورهای همسایه سوریه برای مقابله با این روند، تلاش‌های‌شان را مضاعف کنند.‌

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر این که به نظر وی آیا تحولات در سوریه غافلگیر کننده بود یا قابل پیش‌بینی؟ گفت: وقتی لکه‌هایی از تروریسم در یک پهنه جغرافیایی وجود داشته باشد این چیز دور از ذهنی نیست که این گروه‌ها ممکن است که اگر شرایط را مساعد ببینند فعالیت‌های تروریستی خود را از سر بگیرند.

وی افزود: موضوعی که در ارتباط با سوریه وجود دارد این است که لکه‌های سیاه تروریسم در بخش‌های مختلفی از سوریه وجود داشت و فعالیت مجدد آنها امر غافلگیر کننده‌ای نبود و اگر شما به بیست و دومین بیانیه نشست آستانه که در آبان ماه سال جاری برگزار شد، دقت کنید در چند بند از  این بیانیه نسبت به خطر فعال شدن گروه‌های تروریستی در سوریه هشدار و به این موضوع اشاره شده بود که این امکان وجود دارد که گروه‌های تروریستی فعالیت خود را در سوریه از سر بگیرند.

بقائی تاکید کرد: بنابراین اتفاق رخ داده چندان غریب نبوده است ولی همزمانی آن با آتش‌بس در لبنان و  اظهار نظر مقامات آمریکایی و اسرائیلی در ارتباط با این تحولات از جمله اینکه آمریکایی‌ها به صراحتاً اعلام کردند که از فعالیت این گروه‌های تروریستی احساس خطر نمی‌کنند نشان می‌دهد که  نوعی همکاری و هماهنگی بین گروه‌های تروریستی و رژیم صهیونیستی و حامیان فرامطقه‌ای این رژیم وجود دارد.

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی تاکید کرد: حضور مستشاری ایران در سوریه بنا به درخواست دولت سوریه بوده است و اکنون نیز مستشاران نظامی ما در سوریه حضور دارند و همان طور که اشاره شده این حضور به درخواست دولت سوریه بوده است. 

درخواست ایران از دولت آلمان

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در مورد توییت چند روز پیش خود در مورد نقش آلمان در تجهیز صدام به سلاح‌های شیمیایی  و ادامه پیگیری این موضوع از سوی ایران گفت: در هلند چندین پرونده در این زمینه مفتوح شد و در چند مورد نیز به صدور حکم علیه شرکت‌ها و افرادی که متهم به ارسال اقلام شیمیایی به دولت صدام بودند، منجر شد.

وی ادامه داد: بر اساس شواهد و مدارک، برخی از شرکت‌های آلمانی جزو  تامین کننده‌های اصلی سلاح‌های شیمیایی برای دولت صدام بوده‌اند  و ما به صورت خاص درخواست‌های مکرری از دولت آلمان داشته‌ایم که این اسناد و مدارک ارائه و نشان داده شوند.

بقائی ادامه داد: اطلاع از حقیقت، لازمه رسیدن به عدالت است و این یک اصل در گفتمان حقوق بشر است. آلمان‌ها در چند مورد اعلام و اذعان کردند که در دهه ۱۹۸۰ شرکت‌های آلمانی با سوء استفاده از مقررات صادراتی این کشور اقدام به صدور اقلام شیمیایی و اقلام  چند منظوره به عراق کرده‌اند و آلمانی‌ها خود در ۲ نوبت اذعان کرده‌اند که در دهه ۱۹۹۰ میلادی به چند پرونده مشخص در این زمینه در دادگاه‌های آلمان رسیدگی شده است.  درخواست ما از دولت آلمان این است که نتیجه این  رسیدگی‌های قضایی را در اختیار ما قرار دهد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در مورد سفر معاون نخست‌وزیر چین به ایران طی روزهای آتی گفت: رفت و آمدهای دیپلماتیک بین ۲ کشور ایران و چین امری رایج و متداول است .

وی افزود: ما با چین رابطه گسترده‌ای داریم  و این سفر  نیز در چارچوب اجرای بخش‌های ذی‌ربط اجرای توافقنامه ۲۵ ساله بین ایران و چین انجام می‌شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه در مورد تغییر سرپرست سفارت ایران در افغانستان و این که آیا همچنان پست نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان باقی خواهد ماند یا نه؟  گفت: تغییر در نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی هر کشور امری رایج و عادی است و معمولاً بعد از انقضای مدت ماموریت‌ سفرا، فردی دیگری جایگزین آن‌ها می‌شود.

وی افزود: در مورد نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور در حوزه‌های مختلف این موضوعی است که در ریاست جمهوری در حال بررسی است.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که برخی از اخبار بیانگر این است که تعداد شهدای ایران در سوریه در روزهای اخیر بیشتر  از یک نفر بوده است؟ گفت: اطلاعی از این موضوع ندارم و چیزی که می‌دانم همان شهادت سردار پورهاشمی است  که شهادت ایشان را تبریک و تسلیت می‌گویم.

بقائی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا آقای عراقچی در جریان سفر به ترکیه حامل پیامی از دمشق به آنکارا بوده‌اند؟ گفت: نمی‌توانم به این سوال جواب بدهم چون در این سفر حضور نداشته‌ام.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد زمان  برگزاری دور جدید گفت‌وگوهای  ایران و اروپا و این که آیا این مذاکرات قبل از روی کار آمدن ترامپ انجام خواهد شد؟ گفت: در این ارتباط باید تصمیم گیری شود و و الان زمان مشخصی برای دور جدید رایزنی‌ها مشخص نشده است.

وی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود در مذاکرات اسلو (سفر اخیر روانچی به نروژ) شاهد مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا بوده‌ایم،تصریح کرد: چنین چیزی نبوده است.

بهبود روابط ترکیه و سوریه مورد توجه است

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا ایران نقش میانجی بین سوریه و ترکیه بازی می‌کند؟ تاکید کرد: تلاش برای بهبود روابط ترکیه و سوریه مورد توجه ما بوده و در نشست‌های آستانه نیز بر این موضوع تاکید شده است.

وی افزود: ما تلاش کرده‌ایم که روابط بین این ۲ کشور بهبود پیدا کند و از هر فرصتی برای مطرح کردن و پیگیری این موضوع استفاده کرده و می‌کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد تهدید ترامپ در مورد تصمیم احتمالی کشورهای عضو بریکس مبنی بر کنار گذاشتن دلار در مناسبات تجاری خود گفت: کشورهایی که  عضو سازوکارها و ترتیبات منطقه‌ای هستند بر اساس منافع خود تصمیم می‌گیرند.

بقائی در مورد پیام حضور عراقچی در یکی از رستوران‌های عمومی سوریه گفت: پیام این حضور روشن بود، البته هر کسی از ظن خود از این حضور برداشتی را کرد.

وی ادامه داد: الحمدلله دمشق امن است و آقای دکتر عراقچی با نگاه دوستانه‌ای که به مردم سوریه دارند در یک مکان عمومی در دمشق حضور پیدا کردند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد ادامه تحرکات دیپلماتیک وزیر خارجه در ارتباط با سوریه و این که ایشان بعد از سفر به دمشق و آنکارا به کدام کشورها سفر می‌کنند ؟ گفت: در این دور از تحرکات دیپلماتیک تمرکز ما بر تحولات سوریه است و  بنا داریم که با کشورهای ضامن آستانه و کشورهای اسلامی رایزنی‌ها و گفت‌وگوهای خود را در ارتباط با این تحولات و اثرات آن بر کل منطقه ادامه دهیم. آقای عراقچی امشب به ایران باز می‌گردند  و فردا نیز با حضور ایشان نشست وزیران خارجه اکو در مشهد برگزار می‌شود و سپس در مورد مقاصد بعدی گفت‌وگوهای منطقه‌ای ایشان اطلاع‌رسانی می‌کنیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص حوادث امنیتی در سوریه و تاثیرات احتمالی آن بر عراق با توجه به تجربیات سال‌های گذشته و رایزنی اخیر رئیس‌جمهور ایران و نخست‌وزیر عراق در  مورد تحولات سوریه گفت: سوالات این‌چنینی بهتر است از مقامات عراقی پرسیده شود، زیرا آن‌ها ارزیابی دقیقی از میدان امنیتی کشور و احتمال اثرگذاری تحولات سوریه بر عراق دارند.

وی افزود: با این حال، ما نسبت به این موضوع بسیار خوشبین هستیم و خوشحالیم که نوعی هم‌صدایی در بین کشورهای منطقه مشاهده می‌شود. عراق به عنوان همسایه سوریه و جمهوری اسلامی، سابقه برخورد و مواجهه با گروه‌های تروریستی را در سال‌های گذشته دارد.

بقائی ادامه داد: آنچه که مهم است این است که همه به این جمع‌بندی برسند که مقابله با این روند نیازمند همت جمعی است. تماس‌های تلفنی ۲ مقام ارشد جمهوری اسلامی و عراق نیز باید از این زاویه مورد توجه قرار گیرد. ما به‌عنوان ۲ همسایه و ۲ کشوری که در گذشته همکاری نزدیکی در مقابله با تروریسم داشته‌اند، باید در رابطه با تحولات اخیر نیز هماهنگ عمل کنیم.

وی ادامه داد: در اینجا جا دارد که یاد و خاطره فداکاری‌های سردار شهید قاسم سلیمانی را گرامی بداریم که نقش بسیار ویژه و بی‌نظیری در مقابله با تهدیدات ناشی از داعش ایفا کردند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد انتظار ایران از چین و روسیه برای مقابله با تروریسم در سوریه  و این که گفته می‌شود با توجه به درگیری‌های روسیه در اوکراین این کشور چندان نمی‌تواند نقش محوری در مبارزه با تروریسم در سوریه ایفا کند، گفت: تروریست همه کشورها را متاثر می‌کند و مقابله با تروریسم یک تکلیف حقوقی برای همه کشورهاست.

وی تاکید کرد: اشتغال کشورها به موضوعات دیگر مانع از این نمی‌شود که آنها این خطر را دست کم بگیرند.

بقای ادامه داد: دولت سوریه با توجه به سابقه چندین ساله خود در مبارزه با تروریسم در این ارتباط به صورت جدی اقدام می‌کند و کشورهایی که همیشه به عنوان کمک در کنار سوریه بوده‌اند به مسئولیت خود در این زمینه واقف هستند.

بقائی در پاسخ  به این سوال که گفته می‌شود ماهیت گروه‌های تروریستی در سوریه تغییر کرده است و آنها نسبت به گذشته خشونت کمتری دارند، گفت: ماهیت گروه‌های تروریستی تغییر نکرده است و گروه تروریستی تحریر الشام که این روزها در سوریه در حال فعالیت است همانطور که از اسمش مشخص است مدعی است که باید تمام شامات را  تحت سیطره خودش قراردهد.

وی افزود: این گروه ، گروهی است که در فهرست گروه‌های تروریستی شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارد. ضمن اینکه  فکر نمی‌کنم این موضوع  واقعیت داشته باشد که این گروه‌ها خشونت‌شان کمتر از موارد قبل بوده است؛ بلکه می‌توان گفت این دفعه احتمالا مربیان زبده‌ای داشته‌اند برای اینکه اهمیت دوربین و فضای رسانه را به آنها گوشزد کرده‌اند ولی در ماهیت‌شان که خشونت، تفرقه‌انگیزی و تکفیر دیگران هست هیچ تغییری ایجاد نشده است.

در دفاع از منافع و تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی خود از هیچ کس اجازه نخواهیم گرفت

سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به سوالی در  مخالفت برخی کشورها با  انجام عملیات «وعده صادق۳» از سوی ایران گفت: ایران قطعا در دفاع از منافع و تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی خود از هیچ کس اجازه نخواهد گرفت.

نفس گفت‌وگو لازمه سیاست خارجی است

سخنگوی وزارت امور خارجه در مورد انتقادات برخی از رسانه‌ها از گفت‌وگوهای ژنو و این که نگاه وزارت خارجه به اصل گفت‌وگو با تروئیکا و اتحادیه اروپا چیست؟ آیا تناقضی میان پیگیری مستمر سیاست‌های منطقه‌ای و همزمان تلاش برای تنش‌زدایی از رابطه با اروپا می‌بینید؟ گفت: ما از نقدها و نظرات رسانه‌ها در حوزه سیاست خارجی استقبال می‌کنیم.

وی افزود : لازمه یک سیاست خارجی فعال، اثرگذار و فراگیر که وزیر خارجه در مراسم تحلیف و بعدها چندین بار  بیان کردند، این است که همزمان در جبهه‌ها و عرصه‌های مختلف در مقابله با چالش‌های متنوع که ایران در عرصه های مختلف با آن روبه رو است، عمل کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: همه ما می‌دانیم که به دلیل جایگاه ژئوپلیتیک و جایگاه ایران و همه داشته‌های ملت ایران، کشوری هستیم که در عرصه‌های مختلف باید قدرت بازیگری، بازی سازی و هماوردی داشته باشیم.

بقائی تاکید کرد: اینکه همزمان به موضوعات و چالش‌های منطقه بپردازیم و در کنار آن به مسائل دیگر که با دیگر کشورها داریم بپردازیم،  لازمه انجام وظایف و مسئولیت‌های وزارت خارجه است.

وی تصریح کرد: درباره گفت‌وگوهای ژنو، شرکت کنندگان هدف از آن را خیلی صریح اعلام کردند که این یک مذاکره در معنای دقیق دیپلماتیک نیست، بلکه یک گفت‌وگو است. ما با هر سه کشور اروپایی که نشست داشتیم، رابطه دیپلماتیک داریم، آنها در تهران سفارت دارند و ما هم در این کشورها سفارت داریم و گفت‌وگو با آنها مانند هر کشوری که با آنها رابطه دیپلماتیک داریم امری طبیعی است.

بقائی تاکید کرد: در این گفت‌وگوها با توجه به تحولات منطقه و اتفاقاتی که در ۲ ماه اخیر  پس از نشست نیویورک رخ داد، طبیعی بود از این فرصت استفاده کنیم هم برای بیان دغدغه‌ها و مطالبه‌های خود و هم اینکه مواضع خود را صریح و بی واسطه با آنها در میان بگذاریم، طبیعی است نظرات آنها را باید بشنویم.  این لازمه این است که بتوانیم ارزیابی دقیقی از مطالبات هم داشته باشیم و زمینه‌سازی کنیم که اگر قرار است مذاکره‌ای در معنای خاص دیپلماتیک داشته باشیم به چه سمت و سویی برویم.

دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران گفت: نفس گفت‌وگو لازمه سیاست خارجی است، بدون گفت‌وگو نه ما و نه طرف‌های مقابل از مطالبه‌ها و دغدغه‌های یکدیگر مطلع نخواهیم شد.

به گزارش ایسنا، نشست خبری این هفته سخنگوی وزارت خارجه حدود ۹۰ دقیقه به طول انجامید و از نکات قابل ملاحظه این نشست توجه ویژه اسماعیل بقائی به موضوع صرفه‌جویی در مصرف برق در سالن سخنگویی وزارت خارجه بود، چنانکه او در ابتدای نشست خبری خود از مسئولان این سالن خواست که تعدادی از لامپ‌های سالن که اضافی روشن بودند را خاموش کنند تا در مصرف برق صرفه‌جویی شود