خیز اعراب برای عبور از اقتصاد نفتی؛ نقشه عربستان و امارات رو شد
اقتصادنیوز: کشورهای حاشیه خلیج فارس از اقتصاد نفتی عبور کرده و تلاش دارند تا زمینه را برای دستیابی به رشد اقتصادی…
سه شنبه 1404/09/25 01:35 دسته بندی: اخبار سیاسی امروز کد خبر: 34653به گزارش اقتصادنیوز، مدرن دیپلماسی با انتشار یادداشتی مدعی شد، برآورد میشود خلیج فارس در سال 2024 رشد اقتصادی 1.6 درصدی داشته باشد، اما بر اساس نسخه پاییز وضعیت اقتصادی منطقه، پیشبینی میشود در سالهای 2025-2026 این درصد به میزان 4.2 درصد افزایش داشته باشد. به نوشته مدرن دیپلماسی، رشد اقتصادی خلیج فارس همچنان توسط بخش غیرنفتی هدایت میشود که رشد قدرتمند 3.7 درصدی را نشان داده است که عمدتاً ناشی از تلاشهای مداوم حول محور تنوع بخشی و اصلاحات بلندپروازانه در سراسر منطقه است.
نسخه خلیج فارس برای تجربه رشد پایدار
مدرن دیپلماسی در ادامه یادداشت خود آورد، تورم در سال 2024 با حمایت یارانهها، سقف قیمت سوخت و افزایش نرخ ارز در سطح 2.1 درصد پایین و ثابت ماند. با این حال، فشارهای تورمی در بخش مسکن در چندین کشور ادامه دارد. بخش مالی تحت تأثیر افزایش مخارج دولت و کاهش درآمدهای نفتی قرار گرفته است که در منطقه به اشکال مختلف خود را نشان میدهد. منطقه در مواجهه با اختلالات جهانی انعطافپذیری قابلتوجهی نشان داده و به طور پیوسته در دستور کارش تنوع بخشی تعریف شده است. صفا الطیب الکوگالی، مدیر بانک جهانی شورای همکاری خلیج فارس، در این باره گفت: ادامه اعمال سیاستهای اقتصادی محتاطانه برای تضمین رشد پایدار بسیار مهم خواهد بود. کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با کمبود شدید آب مواجه هستند، به طوری که سرانه آب شیرین تجدیدپذیر اغلب کمتر از 100 متر مکعب در سال است. این امر باعث وابستگی شدید به آبهای زیرزمینی تجدید ناپذیر و نمک زدایی انرژی بر میشود.
تمرکز گزارش "پیمایش چالش آب در شورای همکاری خلیج فارس: مسیرهایی به سوی راهحلهای پایدار" تلاشها برای مقابله با این مسائل را برجسته میکند. توصیههای کلیدی شامل بهبود بهرهوری آب از طریق اصلاحات قیمت گذاری، گسترش استفاده مجدد از پساب و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر برای نمک زدایی است. تقویت حکومتداری، همکاری منطقهای و چارچوبهای نظارتی نیز در این مسیر حیاتی است. هدف این استراتژیها رسیدگی به چالشهای آب، کاهش فشارهای مالی و فعال کردن پتانسیل اقتصادی است. بانک جهانی از این تلاشها حمایت میکند و بینشهایی را برای مدیریت پایدار آب به نفع نسلهای آینده ارائه میدهد.
خیز اعراب برای عبور از اقتصاد نفتی
مدرن دیپلماسی مدعی است، در باب بحرین، برآورد میشود که رشد اقتصادی در سال 2024 به 3.5 درصد از 3.0 درصد در سال قبل افزایش داشته باشد. این جهش ناشی از رشد طیف متنوعی از فعالیتهای غیرنفتی است، در حالی که انتظار میرود بخش نفت شاهد بهبود نسبی در سال 2024 باشد که با تولید نفت بالاتر در میدان نفتی ابوصفه حمایت میشود. همزمان گفته می شود که طی سالهای 2025-2026، رشد اقتصادی به 3.3 درصد مطابق با افزایش تولید بخش نفت برسد.
در باب کویت، انتظار میرود رشد اقتصادی در سال 2024 به میزان 1 درصد کاهش یابد (البته کمتر از سال 2023) که دلیلش عمدتاً به تمدید مکرر کاهش تولید داوطلبانه اوپک پلاس نسبت داده میشود. با این حال، پیشبینی میشود که طی سالهای 2025 تا 2026 رشد اقتصادی به 2.6 درصد برسد که با افزایش تولید نفت و همچنین تسریع پروژههای زیربنایی در کویت حمایت میشود. همچنین این پیش بینی وجود دارد که رشد تولید ناخالص داخلی عمان در سال 2024 کاهش یابد، که عمدتاً به دلیل کاهش مکرر تولید داوطلبانه اوپک پلاس مربوط است. با این حال، پیشبینی میشود که رشد کلی اقتصاد این کشور طی سالهای 2025-2026 به طور متوسط به 3.0 درصد افزایش یابد که با افزایش تولید نفت و اصلاحات و سرمایهگذاریهای جاری در بخشهای غیرنفتی در عمان حمایت میشود و زمینه را برای رشد غیرنفتی بالاتر فراهم میکند.
اهرمهای تازه خلیح فارس
در باب قطر انتظار میرود که رشد اقتصادی این کشور در سالهای 2024-2025 به 2.4 درصد برسد و در سالهای 2025-2026 به 4.1 درصد برسد که عمدتاً ناشی از افزایش ظرفیت تولید گاز است. پیشبینی میشود که بخش تولید ناخالص داخلی غیرنفتی در سال 2024 با حمایت از پروژههای زیرساختی جدید، توسعه بخش تولید و صنعت گردشگری به سرعت در حال رشد، در سطح 2.3 درصد قوی بماند. این فرضیه نیز وجود دارد که این شتاب تقویت شود و به رشد 3.4 درصدی در سالهای 2025-2026 برسد. انتظار میرود بخش هیدروکربن در سال 2024 به دلیل محدودیتهای ظرفیت در سطح 1.5 درصد باقی بماند، اما افزایش قابل توجهی بین سه ماهه چهارم 2025 و 2027 با گسترش میدان شمالی حاصل شود.
در این میان عربستان سعودی، پس از تجربه انقباض 0.8 درصدی در سال 2023، ممکن است تولید ناخالص داخلی واقعی 1.1 درصد در سال 2024 را تجربه کند که عمدتاً ناشی از رشد قوی فعالیتهای غیرنفتی 4.6 درصد است. این گزاره تا حدی کاهش 6.1 درصدی مورد انتظار در تولید ناخالص داخلی نفت را جبران میکند. انتظار میرود انقباض در بخش نفت به دلیل تمدید کاهش داوطلبانه تولید نفت تا پایان نوامبر 2024 ادامه داشته باشد. همزمان پیش بینی میشود با افزایش تولید نفت، رشد به طور متوسط 4.7 درصد در سالهای 2025-2026 شتاب یابد. انتظار میرود بخش غیرنفتی، که برای تنوع اقتصادی عربستان سعودی حیاتی است، در حدود 4.5 درصد در سالهای 2025-2026 ثابت بماند.
برآورد میشود که رشد اقتصادی امارات در سال 2024 به 3.3 درصد برسد که ناشی از توسعه پایدار 4.1 درصدی در بخش غیرنفتی است. این امر با عملکرد قوی در چندین بخش به ویژه گردشگری، املاک و مستغلات، ساخت و ساز، حمل و نقل و تولید پشتیبانی می شود. انتظار می رود در میانمدت، رشد کلی تولید ناخالص داخلی به 4.1 درصد در سالهای 2025 و 2026 افزایش یابد که با حمایت از بهبود تولید نفت حمایت میشود.
